Telif Hakları ve Bağlantılı Hakların Toplu Yönetimi ve Kamusal Denetimin Boyutları

– Disiplinlerarası Bir Perspektif –
Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Özgür SEMİZ

ISBN: 9789750265570

382,50 TL 425,00 TL

Adet

 
    0 yorum   |   Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Özgür SEMİZ
Baskı Tarihi 2021/01
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 252

Toplu hak yönetim örgütleri; eser, icra yapım ve yayınlar üzerindeki telif hakları ve bağlantılı hakların toplu takibi ve korunması amacıyla eser sahipleri ve bağlantılı hak sahiplerinin bir araya gelerek kurduğu sui generis yapıya sahip, özel hukuka tabi tüzel kişileri ifade etmektedir. Bahse konu hakların bireysel yönetiminin doğasında bulunan güçlüklerin bir sonucu olarak ve bu güçlükleri ortadan kaldırmak bakımından ortaya çıkan bu örgütler, ifa ettikleri ekonomik fonksiyonlar ile kültür ve sanat hayatının gelişimine önemli katkılar sağlamakta olup, bu yönleriyle toplumsal çıktılar üretmektedirler.

Toplu hak yönetim örgütleri bahse konu yönleriyle sadece telif hukuku alanında anlam üreten ve sonuçlar yaratan örgütler olmayıp, esasen bu hukuk disiplininin sınırlarının dışına taşan ve doğaları gereği kültürel, ekonomik ve toplumsal boyutları bulunan yapılar olarak varlık bulmakta; ifa ettikleri işlevlerle ve ürettikleri çıktıların bir gereği olarak, etkin şekilde işleyişlerini temin etmek ve gözetmek bakımından devletin müdahale alanı içine girmektedirler.

Tüm bu yönleriyle bahse konu örgütler bu çalışmada kamu yönetimi ya da yönetim bilimleri disiplini şemsiyesi altında, siyaset bilimi, iktisat ve hukuk disiplinlerinin araçlarıyla, disiplinlerarası bir bakış açısıyla ve kuramsal bağlamda irdelenmektedir. Yazar bu irdelemeyi yaparken, aynı zamanda devlet, kültür ve sanat ilişkisini de tartışmaya açmaktadır.

Konu Başlıkları
Kavramsal Çerçeve
Tarihsel Arka Plan ve Günümüzde Durum
Kamusal Denetim: Hukuki ve Kuramsal Boyut
Kamusal Denetimin Uygulamadaki Boyutları
Önsöz  7
Kısaltmalar  19
Giriş  23
Birinci Bölüm
KAVRAMSAL ÇERÇEVE
1. KÜLTÜR VE SANAT  35
2. TELİF HAKLARI  42
3. BAĞLANTILI HAKLAR  44
4. ESER  44
5. HAKLARIN YÖNETİMİ  45
5.1. Hakların Bireysel Yönetimi  46
5.2. Hakların Toplu Yönetimi  48
5.3. Toplu Hak Yönetim Sistemi  48
5.3.1. Genel Olarak Toplu Hak Yönetim Sistemi  48
5.3.2. Toplu Hak Yönetiminin Konusunu Teşkil Eden Haklar  50
5.3.2.1. Temsili Haklar  50
5.3.2.2. Umuma İletim Hakları  50
5.3.2.3. Çoğaltma Hakları  50
5.3.2.4. Bağlantılı Haklar  50
5.3.3. Toplu Hak Yönetim Biçimleri  50
5.3.3.1. Geleneksel Yapıdaki Toplu Hak Yönetim Örgütleri: Telif Birlikleri  51
5.3.3.2. Ortak Lisanslama Birliği: Tek Noktadan Lisanslama (One Stop Shop)  52
5.3.3.3. Hak Temizleme Merkezleri ya da Telif Ajansları (Right Clearance Centers)  53
5.3.4. Toplu Hak Yönetim Örgütlerinin Faydaları  54
5.3.4.1. Hak Sahiplerine Faydaları  54
5.3.4.2. Kullanıcılara Faydaları  55
5.3.4.3. Devlete Faydaları  56
5.3.4.4. Ekonomiye Faydaları  56
5.3.4.5. Topluma Faydaları  57
5.4. Hangi Tür Hak Yönetimi: Bireysel mi, Toplu mu?  57
İkinci Bölüm
TARİHSEL ARKA PLAN VE
GÜNÜMÜZDE DURUM
1. TOPLU HAK YÖNETİM SİSTEMİNİN DOĞUŞU  61
2. ULUSLARARASI ALANDA ORTAYA ÇIKAN YAPILANMALAR  64
2.1. Ulusararası Eser Sahipleri Telif Birlikleri Konfederasyonu – CISAC  66
2.2. Uluslararası Mekanik Çoğaltım Hakları Telif Birlikleri Bürosu – BIEM  67
2.3. Uluslararası Fonogram Endüstrisi Federasyonu – IFPI  68
2.4. Uluslararası Film Yapımcıları Birlikleri Federasyonu – FIAPR  69
2.5. Uluslararası Görsel–İşitsel Eserler Toplu Hak Yönetimi Birliği – AGICOA  69
2.6. Uluslararası Yeniden Çoğaltım Hakları Birlikleri Federasyonu – IFFRO  70
2.7. Avrupa Eser Sahipleri Birlikleri Grubu – GESAC  70
3. TÜRKİYE’DE GELİŞİM SÜRECİ VE MEVCUT DURUM  71
3.1. Tarihsel Arka Plan  71
3.2. Telif Birliklerinin Kuruluşu, Yapısı, Organları ve İşleyiş  74
3.2.1. Genel Olarak  74
3.2.2. Kuruluşları ve Tekel Nitelikleri  75
3.2.3. Telif Birliği Kurulabilecek Alanlar  76
3.2.4. Zorunlu Toplu Hak Yönetimi, Tarife Tespiti ve Lisanslama Faaliyetlerine İlişkin Usul ve Esaslar  79
3.2.5. Organlar ve Görevleri  82
3.2.5.1. Genel Kurul  82
3.2.5.2. Yönetim Kurulu  83
3.2.5.3. Denetleme Kurulu  85
3.2.5.4. Teknik–Bilim Kurulu  86
3.2.5.5. Haysiyet Kurulu  86
3.3. Tüzel Kişiliğin Sona Ermesi  87
3.3.1. Genel Kurul Kararı ile Fesih  87
3.3.2. Mahkeme Kararı ile Fesih  87
3.3.3. Kendiliğinden Dağılmış Sayılma  87
3.3.4. Tasfiye  88
3.4. Uygulama ve İşleyiş  88
3.4.1. Eser Sahipleri Alanı  89
3.4.1.1. Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği – MESAM  89
3.4.1.2. Musiki Eseri Sahipleri Grubu Meslek Birliği – MSG  92
3.4.1.3. Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği – SESAM  95
3.4.1.4. Güzel Sanat Eseri Sahipleri Meslek Birliği – GESAM  96
3.4.1.5. İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği – İLESAM  97
3.4.1.6. Çevirmenler Meslek Birliği – ÇEVBİR  99
3.4.2. Bağlantılı Hak Sahipleri Alanı  100
3.4.2.1. Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği – MÜYAP  100
3.4.2.2. Müzik Yorumcuları Meslek Birliği – MÜYORBİR  102
3.4.2.3. Yayıncılar Telif Hakları ve Lisanslama Birliği – YAYBİR  103
3.4.2.4. Televizyon ve Sinema Filmi Yapımcıları Meslek Birliği – TESİYAP  104
3.4.2.5. Radyo ve Televizyon Yayıncıları Meslek Birliği – RATEM  106
3.4.2.6. Oyuncular Meslek Birliği – BİROY  106
3.4.2.7. Seslendirme Sanatçıları Meslek Birliği – SESBİR  108
3.5. Tek Elden Lisanslama: Ortak Lisanslama Birliği  109
3.6. İdari Yönden İşleyişte Ortaya Çıkan Hususlar  111
3.6.1. Olumlu Yönler  111
3.6.2. Gelişme Kaydedilmesi Gereken Alanlar  113
3.6.2.1. Bir Alanda Birden Fazla Telif Birliği Olgusu  113
3.6.2.2. Üye Sayılarında Düşüklük  113
3.6.2.3. Yönetim Kurulu Üyelerinin Yeterlilikleri  114
3.6.2.4. Profesyonel Kadroların İstihdamında Amatör Uygulamalar  115
3.6.2.5. Birlik Bütçesinin Etkin Yönetilmemesi, Bütçe Disiplininin Bozulması  116
Üçüncü Bölüm
KAMUSAL DENETİM:
HUKUKİ VE KURAMSAL BOYUT
1. KAMUSAL DENETİMİN HUKUKİ NİTELİĞİ  117
1.1. İdari Bir Olgu Olarak Kamusal Denetim  117
1.2. Bir Kamu Hizmeti Olarak Kamusal Denetim  121
2. KURAMSAL BAKIŞ  124
2.1. Kamu Himzeti Olarak Devletin Üç Temel İşlevi  124
2.2. Ekonomi–Politik Perspektiften Devletin Kültür ve Sanat Alanında Konumlandırılması  129
2.2.1. Liberal Teori ve Devlet Müdahaleciliği  129
2.2.1.1. Görünmez El, Piyasa Başarısızlıkları ve Devletin Temel İşlevleri  129
2.2.1.2. Hükümet Başarısızlıkları Argümanı ve Devletin Temel İşlevleri  135
2.2.2. Marksist Teori  141
2.2.2.1. Klasik Marksizm, Kültür–Sanat ve Devlet  141
2.2.2.2. Eleştirel Teori: Frankfurt Okulu’nun Kültür Endüstrisi Eleştirisi ve Devlet  143
2.3. Devletin Kültür Sanat Alanındaki Üç Temel İşlevi  154
2.3.1. Üretim Alanının, Üretici Güçlerin ve Araçlarının Tanımlanması, Korunması  154
2.3.2. Üretim İlişkilerinin Korunması, Geliştirilmesi  155
2.3.3. Yapısal/İşlevsel Örgütlenme ve Zor Kullanım  157
Dördüncü Bölüm
KAMUSAL DENETİMİN
UYGULAMADAKİ BOYUTLARI
1. ULUSLARARASI PERSPEKTİF  161
1.1. Uluslararası Sözleşmelerin Getirdiği Yükümlülükler  161
1.2. WIPO’nun Yaklaşımı  163
1.3. Avrupa Birliği’nde Durum  165
1.3.1. Toplu Hak Yönetim Örgütlerinin Denetiminde Etkinliğe ve Uygulama Birliğinin Tesis Edilmesine İlişkin Yapılan Çalışmalar ve Getirilen Düzenlemeler  165
1.3.1.1. Genel Olarak  165
1.3.1.2. İç Pazarda Telif Hakları ve Bağlantılı Hakların Yönetimine İlişkin Komisyon Tebliği  166
1.3.1.3. Yasal Online Müzik Servisleri için Telif Hakları ve Bağlantılı Hakların Sınırötesi Toplu Yönetimine İlişkin Tebliğ  167
1.3.1.4. Telif Hakları ve Bağlantılı Hakların Toplum Yönetimi ve İç Piyasada Müzik Eserlerinin Online Kullanımı için Çoklu Bölge Lisanslamasına İlişkin Direktif Önerisi  167
1.3.1.5. Telif Hakları ve Bağlantılı Hakların Toplum Yönetimi ve İç Piyasada Müzik Eserlerinin Online Kullanımı için Çoklu Bölge Lisanslamasına İlişkin Direktif  168
1.3.2. Üye Ülkelerdeki Görünüm  174
1.3.2.1. Genel Olarak  174
1.3.2.2. Bazı Ülke Uygulamalarına Yakın Bakış  176
1.3.2.2.1. Almanya  176
1.3.2.2.2. Fransa  181
1.3.2.2.3. Macaristan  184
1.3.2.2.4. İtalya  186
1.3.2.2.5. Yunanistan  188
2. ULUSAL PERSPEKTİF: TÜRKİYE’DE DURUM  191
2.1. Genel Olarak  191
2.2. Telif Birliklerinin Yükümlülükleri ve Lisanslama Tarifelerine İlişkin Esaslar  194
2.3. İç Denetim  195
2.3.1. İlgili Düzenlemeler  195
2.3.2. Uygulamada İç Denetimi İşlevsiz Kılan Unsurlar ve Sonuçları  196
2.3.2.1. Genel Kurul Toplantılarına Düşük Katılım  196
2.3.2.2. Birlik Organları Seçimlerinde Blok Liste Uygulaması  197
2.3.2.3. Özel Denetim Raporlarının Kısıtları  197
2.3.2.4. Fonksiyon Gaspı  198
2.3.2.5. Denetleme Kurullarının İşlevsiz Kalması  199
2.3.2.6. Haysiyet Kurullarının Gereği Gibi İşlememesi  200
2.3.2.7. Şeffaflığın Önündeki Engeller  201
2.3.2.8. Kullanıcılar Tarafından Dile Getirilen Hususlar  201
2.4. Dış Denetim  203
2.4.1. İlgili Düzenlemeler  203
2.4.1.1. Kuruluş Aşamasında Denetim  203
2.4.1.2. İşleyiş Aşamasında Gözetim ve Denetim  203
2.4.1.3. Şikayet Üzerine, Resen veya Rutin Olarak Gerçekleştirilen Denetim  204
2.4.2. Uygulama  206
2.5. Kamusal Denetim Yerindelik Denetimini Kapsar mı?  214
2.6. Telif Birlikleri Bakış Açısından Kamusal Denetimin Mevcut Durumu  216
2.7. Telif Birlikleri ve Kamusal Denetimi Yeniden Düzenleme Arayışları  219
Sonuç  225
Kaynakça  237
Kavramlar Dizini  247

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar