Kooperatiflerin Hukuki Niteliği

Bu çalışma, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesinde 8 Haziran 2018 tarihinde oybirliğiyle başarılı bulunan yüksek lisans tezine dayanmaktadır. Tezin hazırlık safhasından sonuçlanmasına kadar bütün süreçlerde bilimsel etiğe ve akademik kurallara özenle riayet edilmiş olup bütün bilgiler etik davranış ve akademik kurallar çerçevesinde elde edilerek sunulmuştur. Tez metni yayına hazırlanırken tekrar gözden geçirilmiş ve gerekli görülen yerlerde  güncelleme, düzeltme veya ekleme yapılmıştır. 

Tez hazırlığı safhasında ve sonrasında yol gösteren, sabırla zaman ayırıp görüşleriyle ufkumu açan değerli hocalarım Prof. Dr. İbrahim ARSLAN ve Dr. Nurşen AYAN’a çok teşekkür ediyorum. 

Bu kitabımı, çalışmalarım sırasında bana her zaman destek olan eşim Uzm.Dr.Ayla MOLLAOĞLU ile kızlarım Aybala, Aybüke ve Aysima’ya ithaf ediyorum.   

İstanbul, 2021

Av. Yusuf MOLLAOĞLU

ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜR i

İÇİNDEKİLER v

KISALTMALAR ix

GİRİŞ 1

BİRİNCİ BÖLÜM

§ 1. KOOPERATİFLERİN DOĞUŞU, İLKELERİ VE GELİŞİMİ 3

I. DÜNYADA KOOPERATİFLERİN DOĞUŞU 3

A. KOOPERATİF SÖZCÜĞÜNÜN ANLAMI 3

B. DÜNYADA KURULAN İLK KOOPERATİFLER 5

II. KOOPERATİFÇİLİK İLKELERİ 6

A. GÖNÜLLÜ VE SERBEST GİRİŞ (AÇIK KAPI) İLKESİ 9

B. DEMOKRATİK YÖNETİM İLKESİ 9

C. MALİ YAPI-ORTAĞIN EKONOMİK KATILIMI İLKESİ 10

D. ÖZERKLİK VE BAĞIMSIZLIK İLKESİ 12

E. EĞİTİM, ÖĞRETİM VE BİLGİLENDİRME İLKESİ 13

F. KOOPERATİFLER ARASI İŞ BİRLİĞİ İLKESİ 15

G. TOPLUMA KARŞI SORUMLU OLMA İLKESİ 15

III. KOOPERATİFÇİLİĞİN MEVZUATLARDA DÜZENLENİŞİ 16

IV. TÜRKİYEDE KOOPERATİFLERİN TARİHÎ GELİŞİMİ 23

A. CUMHURİYET ÖNCESİNDEKİ GELİŞMELER 23

1. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi 24

a. Memleket Sandıkları 25

b. Menafi Sandıkları 27

c. Köy Bakkalları 27

d. İncir Paketleyenler Grubu 28

f. Milli Aydın Bankası 29

g. Kooperatif Şirketler Kanun Layihası ve Esbab-ı Mucibesi 29

h. Kooperatif Aydın İncir Müstahsilleri Anonim Şirketi 29

2. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Dönemi 30

a. Kooperatif Şirketler Kanun Layihası 30

b. Ereğli Havza-i Fahmiyesi Maden Amelesinin Hukukuna Müteallik Kanun 31

c. İzmir İktisat Kongresi 31

d. İstihsal, Alım ve Satım Ortaklık Kooperatifleri Nizamnamesi 32

B. CUMHURİYET SONRASI GELİŞMELER 32

1. Kooperatifler Kanunu’na Kadar Olan Dönem 33

a. 396 Sayılı Kanun’la 1850 tarihli Ticaret-i Berriye Kanununda Yapılan Değişiklikler 34

b. 498 Sayılı İtibari Zirai Birlikler Kanunu 34

c. Memurlar Kooperatifi 34

d. 865 Sayılı Türk Ticaret Kanunu 35

e. 1470 Sayılı Zirai Kredi Kooperatifleri Kanunu 36

f. Türk Kooperatifçilik Kurumu 36

g. 2834 Sayılı Tarım Satış Kooperatifleri Kanunu 37

h. 2836 Sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri Kanunu 39

i. 2284 Sayılı Halk Bankası ve Halk Sandıkları Kanunu 40

j. 3202 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası Kanunu 40

k. 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu 41

l. 1961 Anayasası 42

2. 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu Sonrası Dönem 43

a. 1196 sayılı Tütün Tarım Satış Kooperatifleri ve 

Bölge Birlikleriyle Türkiye Tarım Satış 

Kooperatifleri Genel Birliği Kanunu 44

b. 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve 

Birlikleri Kanunu 44

c. 1757 sayılı Toprak ve Tarım Reformu Kanunu 45

d. 1982 Anayasası 45

e. 3186 sayılı Tarım Satış Kooperatifleri Kanunu 47

f. 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatifleri ve 

Birlikleri Hakkında Kanun 48

g. 5146 Sayılı Kanun’la 1163 Sayılı Kanun’da 

Yapılan Değişiklikler 50

h. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu 51

i. Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı 54

İKİNCİ BÖLÜM

§ 2. KOOPERATİF TANIMI, TÜRLERİ, ÜST ÖRGÜTLENMESİ, DENETİMİ VE SORUMLULUK REJİMLERİ 59

I. KOOPERATİFİN TANIMLANMASI 59

II. KOOPERATİFLERİN TÜRLERİ 64

A. KOOPERATİF TÜRLERİNE İLİŞKİN MEVZUAT 64

B. KOOPERATİF TÜRLERİNİN BELİRLENMESİ 68

C. TÜR DEĞİŞTİRME, BİRLEŞME VE BÖLÜNME 73

1. Tür Değiştirme 74

2. Birleşme 76

3. Bölünme 78

III. KOOPERATİFLERDE ÜST ÖRGÜTLENME 78

A. ÜST ÖRGÜTLENMEYİ DÜZENLEYEN MEVZUAT 79

B. ÜST ÖRGÜTLENMEDE YAPILANMA 81

IV. KOOPERATİFLERİN DENETİMİ 83

A. İÇ DENETİM 84

B. DIŞ DENETİM 87

C. ÜST BİRLİK DENETİMİ 88

V. KOOPERATİFLERDE SORUMLULUK REJİMLERİ 90

A. SINIRLI SORUMLULUK 95

B. SINIRSIZ SORUMLULUK 100

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

§ 3. KOOPERATİFİN UNSURLARI VE DİĞER TÜZEL 

KİŞİLERLE KARŞILAŞTIRILMASI 109

I. KOOPERATİFİN UNSURLARI 109

II. KOOPERATİFİN UNSURLARINA GÖRE NİTELİĞİNİN TESPİTİ 110

A. AMAÇ UNSURU 110

B. SERBEST KATILMA VE ÇIKMA UNSURU 122

C. İNSAN UNSURU 130

D. TÜZEL KİŞİLİK UNSURU 136

E. UNVAN UNSURU 150

F. SERMAYE (MALVARLIĞI) UNSURU 152

G. EŞİTLİK VE DEMOKRATİK YÖNETİM UNSURU 159

SONUÇ VE ÖNERİLER 169

KAYNAKLAR 201

AKYAZAN, Sıtkı :Kollektif Şirket Ortaklarının Şirket Alacaklılarına Karşı Sorumlulukları, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, C. 6, S. 1, Ocak 1971.

ALİ, Mehmet :Mukayeseli Kooperatif Hukuku, İzmir, 1932.

ALPUGAN, Oktay :Küçük işletmeler Kavramı, Kuruluşu ve Yönetimi, Özgün Matbaacılık, 3. Basım, Ankara, 1998.

ALVER, Cemil :Adi Şirket, 2. Baskı, Ankara, 1991.

ANSAY, Tuğrul :Bankacılar İçin Şirketler Hukuku Bilgisi, Ankara, 1967.

ARAL, İrem :Şirketler Hukukuna Giriş- Şirketler Hukuku – Editör Sami KARAHAN, 2. Baskı, Konya, Aralık 2013.

ARKAN, Sabih :Ticarî İşletme Hukuku, 2. Baskı, Ankara, (1995). 

ARKAN, Sabih :Ticari İşletme Hukuku 23. Bası, Ankara, (2017)

ARPACI, Abdülkadir :Gerekçeli Açıklamalı Yeni Türk Medenî Kanunu, İstanbul, 2002.

ARSLAN, İbrahim :Şirketler Hukuku Bilgisi, Konya, Ekim (2003).

ARSLAN, İbrahim :Yönetim Kurulu - Şirketler Hukuku – Editör Sami KARAHAN, 2. Baskı, Konya, Aralık (2013).

AYAN, Mehmet/

AYAN, Nurşen : Kişiler Hukuku, 8. Baskı, Ankara, 2016.

BALLAR, Suat :Türk Dernekler Hukuku, İstanbul, 1996.

BAYDEMİR, Mehmet :Ansiklopedik Emlak Finans Hukuk Sözlüğü, Anıl Yeminli Mali Müşavirlik Yayınları, İstanbul, 2003.

BİLGİN Necdet/

TANIYICI Şaban :Türkiye’de Kooperatif ve Devlet İlişkilerinin Tarihi Gelişimi, KMU İİBF Dergisi, Yıl:10, Sayı:15, Aralık 2008

BORA, Cemal :1920 Tarihli Kooperatif Şirketler Kanun Tasarısı, KARINCA, 1973.

BOZER, Ali/

GÖLE, Celal :Bankacılar için Ticaret Hukuku Bilgisi, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Yayın No:405, 17. Baskı, Ankara, 2004.

BOZER, Ali/

GÖLE, Celal :Ticari İşletme Hukuku, 4. Bası, Haziran 2017.

BOZKURT, Tamer :Ticaret Hukuku Cilt II. Şirketler ve Kooperatif Hukuku, 8.Baskı, İstanbul, 2013.

CENKIŞ, Seçkin :Kooperatif ve Birliklerde Profesyonel Yönetime Geçiş, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Eylül 2014, Sayı:129.

COŞGUm   mN 

KARAMAN, Özlem :Anonim Şirketlerin Temel Nitelikleri ve Kuruluşu- Şirketler Hukuku – Editör Sami KARAHAN, 2.Baskı, Konya, Aralık 2013.

ÇAĞLAR, Hayrettin/

ÇALIŞKAN, Esra :“Anonim Şirketlere Ait Taşınmazların Satımında Ehliyet ve Temsil Sorunları”, GÜHFD., C. XIV, S. 1, Y. 2010. 

ÇEKER, Mustafa :Ticaret Hukuku, 5.Baskı, Ankara, (2012/1).

ÇEKER, Mustafa :6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’na Göre Ticaret Hukuku, Adana, (2012/2).

ÇEKER, Mustafa :Limited Şirketler- Şirketler Hukuku – Editör Sami KARAHAN, 2. Baskı, Konya, Aralık (2013).

ÇELİK, Salih/

LALE, Muktedir :Özetli İçtihatlı Uygulamalı Kooperatifler Hukuku, Seçkin Yayınları, Ankara, 2006.

ÇEVİK, Orhan Nuri :Kooperatifler Hukuku Uygulaması ve İlgili Mevzuat, 3. Baskı, Ankara, (1990).

ÇEVİK, Orhan Nuri :Kooperatifler Kanunu, Ankara, (2003).

ÇEVİK, Orhan Nuri :“Kooperatif Ortaklık (Şirket) Değildir”, Terazi Aylık Hukuk Dergisi, Yıl:1, S. 2, Ankara, Ekim (2006).

ÇÖKLÜ, Cafer Tayyar :Uygulamada Yapı Kooperatifleri, 4. Baskı, İstanbul, 2001.

DEMİR, Ulaş :Kooperatifler Kanunu’na göre Ortaklıktan Çıkarma, İzmir, 2006.

DEMİRCİ, Rasih :Yeni Kooperatifçilik Kimliği, Karınca Dergisi, Sayı:726, Haziran 1997b.

DERYAL, Yahya :Türk Hukukunda Kooperatiflerin Hukukî Niteliği Sorunu” Prof. Dr. Oğuz İMREGÜN’e Armağan, İstanbul, (1998).

DERYAL, Yahya :Şirketler Hukuku – Editör Sami KARAHAN, 2.Baskı, Konya, Aralık (2013).

DEVELİOĞLU, Ferit :Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitapevi Yayınları, Ankara, 2008.

DOĞANAY, İsmail :Türk Ticaret Kanunu Şerhi, Ankara, 1990.

DOMANİÇ, Hayri :Ticaret Hukukunun Genel Esasları, İstanbul, 1988.

DÖNMEZER, Sulhi :Toplumbilim, İstanbul, 1999.

ERÇİN, Ferhat :Mustafa Kemal Atatürk ve Türk Kooperatifçiliği, İstanbul, (2006). 

ERÇİN, Ferhat :Türk Hukuku’nda Kooperatif Tüzel Kişiliğinin Ayırıcı Özellikleri, İstanbul, (2004).

ERGİN, Şehbender/

ULUSOY, Yılmaz :Kooperatifler Kanunu ve Vergilendirme, Ankara, 1987.

ERGİNAY, Akif (Çev.) : Kooperatif Kanunları Hakkında Milletlerarası Çalışma Teşkilatı Eksperler Raporu, Cenevre 1953, Ankara, 1954.

ERİŞ, Gönen :Açıklamalı ve İçtihatlı Uygulamalı Kooperatifler Hukuku, 3. Baskı, Ankara, 2001.

European Investment Fund :The role of cooperative banks and smaller institutions for the financing of SMEs and small midcaps in Europe, Research & Market Analysis Working Paper 2016/36, Luxembourg, 2016

FAHRAN, Ferhat :Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda Yedek Akçeler ve Yedek Akçe Ayrılması, Yaklaşım Dergisi, Sayı: 224, Ağustos 2011.

FINDIKOĞLU, Z. Fahri :Türkiye’de Kooperatifçilik Dersleri- Tatbiki Sosyoloji Denemesi, İstanbul Üniversitesi Yayını No: 537, İktisat Fakültesi Yayını No:63, İstanbul, 1953.

FRANKO, Nesim :“Ticaret Şirketlerinin Kefalet Ehliyeti”, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, Bildiriler – Tartışmalar, 11-12 Ocak 1985, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, Yayın No:171, 1985.

GİRAY, Rabia Eda :Ticaret Şirketlerinin Genel Hükümleri ve Şirketler Topluluğu- Şirketler Hukuku – Editör Sami KARAHAN, 2.Baskı, Konya, Aralık 2013.

GÖÇ GÜRBÜZ, Diğdem :Kooperatiflerde Ortakların Sorumluluğu, Mar¬mara Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt XXVIII, Sayı: I, 2010.

GÖZLER, Kemal :Hukukun Temel Kavramları, 15. Baskı, Bursa, Ağustos 2017.

GÜLMEZ, Mesut :Sendikal Hakların Uluslararası Kuralları ve Türkiye- ILO Sözleşme ve İlkeleri, Ankara, TODAİE Yayını, No:223, 1988.

GÜLOĞLU, Tuncay/

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı :Kooperatifler Açısından 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Getirdiği Yenilikler, Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara 2014.

GÜNAY, Erhan :Kooperatiflerde Uyuşmazlıklar Rehberi, 2. Baskı, Ankara, Eylül 2015.

GÜRİZ, Adnan :Hukuk Başlangıcı, Üçüncü Baskı, Ankara, 1992.

HATEMİ, Hüseyin : Kişiler Hukuku Dersleri, İstanbul, 2001.

HAZAR, Nurettin :Atatürk ve Kooperatifçilik, Türk Kooperatifçilik Kurumu Yayınları, Ankara, (1981).

HAZAR, Nurettin :Kooperatifçilik Tarihi, 3. Baskı, Ankara, (1990).

HAZAR, Nurettin :Kooperatifçilik Dersleri, Türk Kooperatifçilik Eğitim Vakfı Yayınları No:4, Ankara, (1996).

HIRSCH, Ernst Eduard :Ticaret Hukuku Dersleri, İstanbul, 1946.

HUYSAL SEZGİN, Ayşegül :Genel Kurul- Şirketler Hukuku – Editör Sami KARAHAN, 2. Baskı, Konya, Aralık 2013.

İMAMOĞLU, Altuğ :Yapı Kooperatifleri ve Gayrimenkul İşlemleri, Ankara,2007.

İNAN, İsmail Hakkı :Türkiye’de Tarımsal Kooperatifçilik ve AB Modeli, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, İstanbul 2008. 

KAÇAK, Nazif :Konut Yapı Kooperatifleri, 3. Baskı, Ankara, 2004.

KARACEHENNEM, Necdet :Kooperatifler Hukuku, Ankara, 1977.

KARAYALÇIN, Yaşar :Ticaret Hukuku, Şirketler Hukuku, C. 2, 2 Baskı. Ankara, 1973.

KAYAR, İsmail :Yargıtay Kararları Çerçevesinde Kooperatiflerde Sermaye, Aidat, Ek ödeme ve Şahsi sorumluluk kavramları, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, 23 Aralık 2016, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayın No:517, Ankara, 2017.

KEŞLİ, Ahmet :Birleşme, Bölünme ve Tür Değiştirme- Şirketler Hukuku – Editör Sami KARAHAN, 2.Baskı, Konya, Aralık 2013.

KIZILASLAN, Halil/

MENEK, Mehmet :Kooperatiflerin Hukuki Statüsü ve Vergiler Karşısındaki Durumu, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, Sayı 2, 2009

KIRCA, İsmail :Kooperatiflerin Tacir Niteliği Hakkında Yargıtay’ın Tutumu, BATİDER, Cilt: XXXIII, Sayı:2, Haziran 2017.

KOCABAŞ YILDIRIR Özlem :Türkiye’de Kooperatifçilik Düşüncenin Gelişimi, Tarım Ekonomisi Derneği, Tarım Ekonomisi Dergisi, Cilt 8, 2003.

KOÇ Hakan : Kooperatifçilik, 1. Baskı, Ankara, 1995.

KORKMAZ, Adem :“Kooperatifçilik İlkeleri, Küreselleşme ve Kooperatifçilikte Yeni Eğilimler”, İktisat Fakültesi Mecmuası, C. 55, S. 1, 2011.

KURTULAN, Ahmet :Kooperatifler Kanunu ve Açıklaması, 2. Baskı, Ankara, (1998).

KURTULAN, Ahmet :Kooperatifler Kanunu ve Açıklaması, 3. Baskı, Ankara, (2007).

LALE, Muktedir :Kooperatifler Hukukunda Açık Kapı İlkesi, Terazi Hukuk Dergisi, Sayı:54, Şubat 2011. 

MÜLAYİM, Ziya Gökalp :Genel ve Tarımsal Kooperatifçilik, Bilgi Yayınevi, Ankara, (1975).

MÜLAYİM, Ziya Gökalp : Atatürk’ten Bugüne Kooperatifçilik, Ankara, (1998).

MÜLAYİM, Ziya Gökalp : Kooperatifçilik, 7. Baskı, Ankara, (2013).

OĞUZMAN, M. Kemal/

SELİÇİ, Özer/

OKTAY-ÖZDEMİR, Saibe :Kişiler Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2009.

OMAĞ, Merih Kemal :“1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu Açısından Kooperatif Teşekküllerinin Hukukî Mahiyet ve Niteliği” İTİD. 1974.

ORBAY ORTAC, Nurdan/

CAN, Ozan :Yapı Kooperatiflerinin Tacir Sıfatı Olup Olmadığı Sorusu Bağlamında Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 15.9.2014 Tarih, 2014/2787 Esas ve 2014/5195 Karar Sayılı Kararının Eleştirisi, BATİDER, Cilt XXXII, Sayı:3, Eylül 2016.

ÖZDAMAR, Emine :“6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Kapsamında Ticaret Şirketleri Hakkında Genel Hükümler”, Terazi Aylık Hukuk Dergisi, Yıl:7, S.76, Ankara, Aralık 2012.

ÖZBALCI, Yılmaz :Kurumlar Vergisi Kanunu Yorum ve Açıklamaları, Ankara, 1997.

ÖZCAN, Zekai :Hangi Şirket Kurulmalı, 4. Baskı, Ankara, Haziran 2016.

ÖZDEMİR, Gülen :Kooperatifçilik, 1. Basım, Ankara, Nisan 2016.

ÖZMEN, Kemal : Kooperatifler, 2. Baskı, Ankara, 2012.

ÖZTAN, Bilge :Tüzel Kişiler, Ders Notları, Ankara, 1994.

PARLAR, Ali :Kooperatifler Kanunu, Açıklamalı (İçtihatlı Hukukî ve Cezai Sorumluluk Açısından) Ankara, Kasım, 2004.

POROY, Reha/

TEKİNALP,Ünal/ 

ÇAMOĞLU, Ersin :Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku, Güncelleştirilmiş 12. Basım, İstanbul, 2010.

POROY, Reha/

TEKİNALP, Ünal/

ÇAMOĞLU, Ersin :Ortaklıklar Hukuku II, 13.Bası, İstanbul, Haziran 2017. 

PULAŞLI, Hasan :Şirketler Hukuku – Temel Esaslar, 7.Baskı, Adana, (2008).

PULAŞLI, Hasan :Şirketler Hukuku Genel Esaslar, İkincil Mevzuat Çerçevesinde Çıkarılan Yönetmelik ve Tebliğlere ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre hazırlanmış, Ankara, (2013).

REHBER, Erkan : Kooperatifçilik, Bursa, Haziran 2011.

SERİNİKLİ, 

Nilüfer SERİNİKLİ/

KUMKALE, İlknur :Türkiye’deki Kooperatif Üst Örgütlerinin (Bölge Birliklerinin) Sorunları ve Çözüm Önerileri, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 14, Sayı:1, Haziran 2012.

SORAL, Erdoğan :Türkiye’de Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri Sorunu, Ankara, AİTİA Yayını No:159.

SOYGÜR, Nevin :Ticaret Hukuku, C. 2, Şirketler, İstanbul, 1999.

ŞENER, Esat :Açıklamalı-İçtihatlı Türk Medenî Kanunu, Ankara, 1989.

ŞİMŞEK, Edip :Kooperatif Ortaklıklar, Yonca Matbaası, Ankara,1981.

ŞİŞMAN, Bülent :Kurumlar Vergisi Beyannamesi Üzerinden Yapılacak İstisna ve İndirimler, Vergi Dünyası, Yıl:25, Sayı:296, Nisan 2006.

TEKİNALP, Ünal :Kooperatiflerde Ortakların Kişisel Niteliklerinin Önemi, Ortak Sıfatının Kazanılması ve Yitirilmesi, İstanbul,1972.

TOKAT, Bülent :Kooperatiflerde İletişim ve Önemi, Kurgu Dergisi, Sayı:8, 1990.

TÜRK, Hikmet Sami :“Ticaret Ortaklılarının Nevi Değiştirmesine ilişkin Yargıtay Kararları”, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, Bildiriler – Tartışmalar, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, Yayın No:171, 11-12 Ocak 1985.

Türk Hukuk Lügatı :Başbakanlık Basımevi, 3. Baskı,Ankara, 1997.

Türkçe Sözlük :Türk Dil Kurumu Yayınları, 10. Baskı, Ankara, 2005.

UZGÖREN, Nusret :“Kooperatiflerin Zayıf Tarafları”, Kooperatifçilik – Türk Kooperatifçilik Cemiyetinin üç aylık organı, Cilt: 2, Sayı: 10, Ankara, Eylül (1941).

UZGÖREN, Nusret Namık :Atatürk Kooperatifçilik ve Türk Kooperatifçilik Kurumu, Türk Kooperatifçilik Kurumu Yayınları, Ankara, (1983).

ÜSTÜN Yusuf/

AYDIN Muhittin : Kooperatifler Hukuku, 2 Baskı, Ankara, Ocak 2017.

YERCAN, Murat :“AB Sürecinde Kooperatifçilik Hareketimizin Değerlendirilmesi”, Karınca Dergisi, Sayı: 822, Haziran 2005.

YİĞİTER, Mennan :“Egede Kooperatifçiliğin Doğuşu”, Yüzüncü Yılında Kooperatifçiliğimiz, T.C. Ziraat Bankası Kooperatifler Müdürlüğü Yayınları No:6, Ankara, 1963.

YILMAZ, Ejder : Hukuk Sözlüğü, Ankara, 2004.

YONGALIK, Aynur :Şahıs Şirketlerinde Ortak Davası (Actio Pro Socio), Ankara, Haziran 2010.

ZAİM, Sabahaddin :Vakıflarımızın İktisadi ve Sosyal Açıdan Değerlendirilmesi, Sosyal Siyaset Konferansları, 37 – 38 Kitaplar, İstanbul, 1992.

İNTERNET KAYNAKLARI

http://www.copa-cogeca.eu 

http://www.copac.coop/

http://www.dgrv.de/en/cooperatives/

http://ec.europa.eu 

http://www.gib.gov.tr/

http://ica.coop

http://www.ilo.org 

http://www.kazanci.com 

https://www.kiptas.istanbul/tr/

http://koop.gtb.gov.tr/ 

http://www.koopkur.org.tr/

http://www.mevzuat.gov.tr/

http://www.resmigazete.gov.tr/

http://sfp.ucdavis.edu 

http://social.un.org

http://www.tarimsalorgutler.org 

https://www.toki.gov.tr/

http://www.turkey.coop/

https://www.ziraatbank.com.t