Satış Sözleşmesinde Satıcının Zapttan Sorumluluğu

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Mertkan UÇKAN
ISBN: 9789750275821
328,50 TL 365,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Mertkan UÇKAN
Baskı Tarihi 2022/03
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 255

Sözleşmeler hukukunda en çok uygulama alanı bulan sözleşmelerden biri satış sözleşmesidir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 207 vd. maddelerinde satış sözleşmesine ilişkin hükümler yer almaktadır. Türk Borçlar Kanunu'nun 214. ve 218. maddeleri arasında ise, satıcının zapttan sorumluluğu düzenlenmiştir. İlgili düzenlemelere göre, satıcının zapttan sorumluluğunun doğması için, üçüncü kişinin, satış sözleşmesinin kurulduğu sırada var olan bir hakka (üstün bir hakka) dayanarak, satılanın tamamen veya kısmen alıcının elinden alması gerekir. Bahse konu olan üstün hak; mülkiyet hakkı, sınırlı bir ayni hak ya da etkisi kuvvetlendirilmiş (şerh verilmiş) bir kişisel hak olabilir.

Roma Hukuku'ndan günümüze uygulama alanı bulan satıcının zapttan sorumluluğu, Yargıtay kararlarına da çokça konu olmuştur. Satıcının zapttan sorumluluğunun uygulama alanı, sadece satış sözleşmesi ile de sınırlı değildir. Farklı hukuki ilişkilerde de uygulama alanı bulmaktadır.

Satıcının zapttan sorumluluğu her ne kadar kanunda açıkça düzenlenmiş olsa da, hukuki niteliğinin ortaya konulması önem arz etmektedir. Özellikle de ifa ihlalleri içindeki yerinin tespit edilmesi gerekir. Öğretide bu konuda çeşitli görüşler bulunmaktadır. İfa ihlallerinin birbirine geçişken alanları bulunmasından dolayı, kesin bir ifade kullanmanın doğru olmadığı kanaatindeyiz.

Satıcının zapttan sorumluluğuna gidebilmek için maddi şartların ve şekli şartların bulunması gerekir. Bu şartların yerine gelmesi ile birlikte alacaklı bazı taleplerde bulunabilir.

Bu çalışmada; mevzuattaki düzenlemeler ve Yargıtay kararları ışığında satıcının zapttan sorumluluğu çeşitli yönleri ele alınarak incelenmeye çalışılmıştır.

Konu Başlıkları
Satıcının Zapttan Sorumluluğuna İlişkin Karşılaştırmalı Hukuktaki Yaklaşımlar
Satıcının Zapttan Sorumluluğu Kavramı, Uygulama Alanı ve İfa İhlalleri İçindeki Yeri
Türk Borçlar Kanunu'na Göre Satıcının Zapttan Sorumluluğunun Şartları ve Alıcının Hakları
Türk Borçlar Kanunu'na Göre Zapt Sorumluluğunda Sözleşmenin Sona Ermesi, Zamanaşımı, Usul ve Milletlerarası Özel Hukuk ile İlgili Bazı Sorunlar
İçindekiler
Önsöz  5
Kısaltmalar  15
Giriş  17
Birinci Bölüm
SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞUNUN
TARİHÇESİ VE ZAPTTAN SORUMLULUKLA İLGİLİ KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTAKİ YAKLAŞIMLAR
I. GENEL OLARAK  19
II. ROMA HUKUKU’NDA SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞU  19
A. Genel Olarak  19
B. Satıcının Zapttan Sorumluluğu  21
C. Roma Hukuku’nda Zapttan Sorumlulukta Satıcının Sağladığı Teminat  22
1. Actio Auctoritatis İle Teminat  22
2. Stipulatio ve Stipulatio Habere Licere İle Teminat  23
D. Türk Borçlar Hukuku’ndan Farkı  24
III. İSLAM HUKUKU’NDA SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞU  25
A. Genel Olarak  25
B. Satıcının Zapttan Sorumluluğu  28
C. Türk Borçlar Hukuku’ndan Farkı  29
IV. MİLLETLERARASI MAL SATIMINA İLİŞKİN SÖZLEŞMELER HAKKINDA BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ANTLAŞMASI’NDA ZAPTTAN SORUMLULUK  30
A. Genel Olarak  30
B. Satıcının Zapttan Sorumluluğu  31
V. YABANCI ÜLKE HUKUKLARINDA SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞU  35
A. İsviçre Hukuku’nda Satıcının Zapttan Sorumluluğu  35
1. Genel Olarak  35
2. İfa İhlalleri  36
a. İmkânsızlık  36
(1). Başlangıçtaki İmkânsızlık  36
(2). Sonraki İmkânsızlık  37
b. Gereği Gibi İfa Etmeme (Pozitif Sözleşme İhlali)  37
c. Temerrüt  38
d. Ayıplı İfa  39
3. Satıcının Zapttan Sorumluluğu  40
B. Alman Hukuku’nda Satıcının Zapttan Sorumluluğu  41
1. Genel Olarak  41
2. İfa İhlâlleri  42
a. İmkânsızlık  42
(1) Genel Olarak  42
(2) Gerçek İmkânsızlık  43
(3) Fiili imkânsızlık  44
(4) Özel Kişisel Nedenlerle İmkânsızlık  44
b. Kötü İfa  45
c. Ayıplı İfa  45
3. Satıcının Zapttan Sorumluluğu  45
C. İngiliz Hukuku’nda (Birleşik Krallık Hukuku) Satıcının Zapttan Sorumluluğu  46
1. Genel Olarak  46
2. Satıcının Zapttan Sorumluluğu  47
D. Avrupa Birliği Hukukunda Satıcının Zapttan Sorumluluğu  48
1. Genel Olarak  48
2. Avrupa Sözleşme Hukuku İlkeleri Açısından Satıcının Zapttan Sorumluluğu  50
3. Avrupa Ortak Satım Hukuku Tüzüğü Açısından Satıcının Zapttan Sorumluluğu  51
İkinci Bölüm
SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞU
KAVRAMI, UYGULAMA ALANI VE İFA İHLALLERİ İÇİNDEKİ YERİ
I. ZAPTTAN SORUMLULUK KAVRAMI  55
A. Genel Olarak  55
B. Tanım  56
II. SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞUNUN UYGULAMA ALANI  58
A. Türk Borçlar Kanunu’nda Satıcının Zapttan Sorumluluğu Hükümlerinin Uygulama Alanı  58
1. Taşınır Satışlarında İyiniyetli Alıcının Taşınıra Malik Olamadığı Durumlar  58
a. Genel Olarak  58
b. Zilyet Yardımcısının Zapttan Sorumluluğu  69
2. Üzerinde Rehin Hakkı Kurulmuş Bir Taşınırın Satışı  71
B. Türk Borçlar Kanunu’ndaki Satıcının Zapttan Sorumluluğuna İlişkin Hükümlerin Kıyasen Uygulandığı Diğer Alanlar  75
1. Katılma Alacağına Dâhil Bir Taşınırın Satışı  75
2. Terekeye Eklenecek Değerin Satışı  78
3. Mülkiyeti Muhafaza Kaydı ile Satışı  82
4. Taşınmaz Satışı  84
a. Genel Olarak  84
b. Taşınmazlarda Ayni Hakkın Kazanılması  85
(1) Şekil  85
(2) İyiniyetin Etkisi  86
5. Adi Ortaklıkta Ayni Sermaye Konması  88
a. Genel Olarak  88
b. Katılım Payı Koyulmasında Zapttan Sorumluluk  89
6. Eser Sözleşmesi  90
a. Genel Olarak  90
b. Yüklenicinin Zapttan Sorumluluğu  92
7. Yayım Sözleşmesi  95
a. Genel Olarak  95
b. Yayımlatanın Zapttan Sorumluluğu  96
8. Bağışlama Sözleşmesi  97
a. Genel Olarak  97
b. Bağışlayanın Zapttan Sorumluluğu  98
9. Alacağın Devri (Temliki) Sözleşmesi  102
a. Genel Olarak  102
b. Alacağı Devir Edenin Zapttan Sorumluluğu  104
10. Açık Arttırmayla Satış  105
a. Genel Olarak  105
b. Zorla (Cebri) Arttırma  105
c. İsteğe Bağlı Arttırma  106
d. Arttırmada Zapttan Sorumluluk  107
11. Kira Sözleşmesi  107
a. Genel Olarak  107
b. Kiraya Verenin Zapttan Sorumluluğu  108
C. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da Satıcının Zapttan Sorumluluğu  116
1. Genel Olarak  116
2. Tüketici İşlemi Niteliğinde Bir Satış Sözleşmesinde Satıcının Zapttan Sorumluluğa İlişkin Hükümlerinin Uygulanması  117
III. ZAPTIN İFA İHLALLERİ İÇİNDEKİ YERİ  118
A. Borçlunun Temerrüdü  119
B. Gereği Gibi İfa Etmeme  124
1. Geniş Anlamda Gereği Gibi İfa Etmeme  125
2. Dar Anlamda Gereği Gibi İfa Etmeme  125
C. Sübjektif İmkânsızlık  134
D. Görüşümüz  137
Üçüncü Bölüm
TÜRK BORÇLAR KANUNU’NA GÖRE
SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞUNUN
ŞARTLARI VE ALICININ HAKLARI
I. SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞUNUN MADDİ ŞARTLARI  139
A. Geçerli Bir Sözleşme  139
B. Taşınırın Teslimi  142
C. Satıcının Zapttan Sorumluluğunu Engelleyen Bir Durumun Bulunmaması  145
D. Zapta Konu Olan Mal Üzerinde Sözleşme Kurulması Sırasında Bir Hakkın Bulunması  147
E. Zaptı Sağlayacak Bir Hakkın Bulunması  148
1. Ayni Haklar  149
a. Mülkiyet Hakkı  150
b. Sınırlı Ayni Haklar  151
2. Etkisi Kuvvetlendirilmiş Kişisel Haklar  152
3. Alacak Hakları  155
a. Genel Olarak  155
b. Nispi Alacak Haklarının Güçlenmesi  156
(1) Zilyetlik Aracılığı İle Güçlenme  156
(2) Tasarrufun İptali Davası İle Güçlenme  158
F. Üçüncü Kişinin, Zaptı Sağlayan Üstün Haklardan Birisine Dayanması ve Alıcının Satış Konusu Malı Vermesi  160
1. Mahkeme Kararı ile Satış Konusu Malın Verilmesi  161
2. Mahkeme Kararı Olmaksızın Satış Konusu Malın Verilmesi  161
II. SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞUNUN ŞEKLİ ŞARTLARI  167
A. Bildirim  167
1. Bildirimin Şekli ve İçeriği  169
2. Satıcının Davaya Katılması  170
B. İspat  172
III. TÜRK BORÇLAR HUKUKUNA GÖRE ZAPT SORUMLULUĞUNDA ALICININ HAKLARI  173
A. Genel Olarak  173
B. Tam Zapt Halinde Alıcının Hakları  174
1. Genel Olarak  174
2. Satış Konusu Maldan Elde Ettiği veya Elde Etmeyi İhmal Ettiği Ürünlerin Değeri İndirilerek, Ödemiş Olduğu Satış Bedelinin Faizi İle Birlikte Geri Verilmesinin İstenmesi  178
3. Satış Konusu Malı Zapt Eden Üçüncü Kişiden İsteyemeyeceği Giderlerin İstenmesi  183
4. Üçüncü Kişi Tarafından Aleyhine Açılmış Olan Davayı, Satıcıya Bildirmekle Kaçınılabilecek Olanlar Dışında Kalan Bütün Yargılama Giderleri İle Yargılama Dışındaki Giderlerin İstenmesi  184
5. Doğrudan Doğruya Satış Konusu Malın Zaptından Doğan Diğer Zararlar  187
a. Fiili Zarar  188
b. Yoksun Kalınan Kâr  189
c. Müspet Zarar  190
d. Menfi Zarar  191
e. Öğretide Doğrudan Zararın Kapsamını Açıklayan Görüşler  192
C. Kısmi Zapt Halinde Alıcının Hakları  194
1. Genel Olarak  194
2. Alıcının Tazminat İstemesi  195
3. Satıcının Bedelin Geri Verilmesini İstemesi  195
4. Üçüncü Kişiden İstenilemeyen Giderlerin İstenmesi  196
5. Yargılama Giderleri ile Yargılama Dışındaki Giderlerin İstenmesi  197
6. Diğer Zararların Tazmininin İstenmesi  197
7. Sözleşmenin Sona Erdirilmesinin İstenmesi  198
Dördüncü Bölüm
TÜRK BORÇLAR KANUNU’NA GÖRE
ZAPT SORUMLULUĞUNDA SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ, ZAMANAŞIMI, USÛL VE MİLLETLERARASI
ÖZEL HUKUK İLE İLGİLİ BAZI SORUNLAR
I. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NA GÖRE ZAPT SORUMLULUĞUNDA SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ  201
A. Genel Olarak  201
B. Sözleşmeden Dönme  203
C. Görüşümüz  206
II. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME  207
A. Görevli Mahkeme  208
1. Genel Olarak  208
2. Satıcının Zapttan Sorumluluğunda Görevli Mahkeme  211
B. Yetkili Mahkeme  212
1. Genel Yetki  213
2. Özel Yetki  214
3. Satıcının Zapttan Sorumluluğunda Yetkili Mahkeme  214
III. ZAMANAŞIMI İLE İLGİLİ SORUNLAR  215
A. Genel Olarak  215
B. Türk Borçlar Kanunu’ndaki Genel Zamanaşımı Süreleri  218
C. Zamanaşımının Kesilme Sebebi  219
D. Zamanaşımının İleri Sürülmesi  220
E. Zapt Durumunda Zamanaşımı  221
IV. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE USUL HUKUKU AÇISINDAN BAZI SORUNLAR  222
A. Genel Olarak  222
B. Milletlerarası Özel Hukukta Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk  223
1. Genel Olarak  223
2. İrade Özgürlüğü  226
3. Sözleşme Taraflarının Hukuk Seçimi Yapmamaları Halinde Yetkili Hukuk  227
4. Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması  229
Sonuç  233
Kaynakça  243
Kavramlar Dizini  256

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar