Kitap Künyesi | |
Yazar | Yusuf KARAKOÇ |
Baskı Tarihi | 2019/10 |
Baskı Sayısı | 2 |
Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
Cilt | Karton kapak |
VH556
Genel Vergi Hukuku
Prof. Dr. Yusuf KARAKOÇ
2019/10 2. Baskı, 787 Sayfa
ISBN 978-605-05-0497-2
İÇİNDEKİLER
Sayfa
ÖNSÖZ7
Birinci Baskının ÖNSÖZü9
İÇİNDEKİLER11
KISALTMALAR51
BİRİNCİ BÖLÜM
VERGİ HUKUKU HAKKINDA GENEL BİLGİLER
I.VERGİ HUKUKU KAVRAMI ve KAPSAMI55
A.Vergi Hukuku Kavramı55
B.Vergi Hukukunun Kapsamı57
II.VERGİ HUKUKUNUN HUKUK SİSTEMİ İÇİNDEKİ
YERİ ve BAĞIMSIZLIĞI SORUNU58
A.Vergi Hukukunun Hukuk Sistemi İçindeki Yeri58
B.Vergi Hukukunun Bağımsızlığı Sorunu58
1.Genel Olarak58
2.Özel Hukuk Karşısında Bağımsızlık59
3. Kamu Hukuku Karşısında Bağımsızlık61
III.VERGİ HUKUKUNUN DİĞER HUKUK
DALLARI İLE İLİŞKİSİ62
A.Genel Açıklama62
B.Kamu Hukuku Dalları İle İlişkisi62
1.Genel Olarak62
2.Anayasa Hukuku İle İlişkisi62
3.İdare Hukuku İle İlişkisi64
4.Ceza Hukuku İle İlişkisi65
5.Yargılama Hukukları İle İlişkisi65
6.Devletlerarası Hukuk İle İlişkisi66
C.Özel Hukuk Dalları İle İlişkisi67
IV.VERGİ HUKUKUNUN BÖLÜMLERİ70
A.Genel Açıklama70
B.Genel Vergi Hukuku71
1.Genel Olarak71
2.Vergi Usûl Hukuku71
3.Vergi Ceza Hukuku72
4.Vergi Yargılaması Hukuku73
5.Kamu/Vergi İcra Hukuku74
6.Devletlerarası Vergi Hukuku75
C.Özel Vergi Hukuku76
İKİNCİ BÖLÜM
VERGİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI
I.GENEL ÇERÇEVE77
II.BAĞLAYICI (ASLÎ) KAYNAKLAR78
A.Genel Açıklama78
B.Anayasa79
C.Kanun80
Ç. Devletlerarası Vergi Anlaşmaları83
D.Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri85
1.Genel Olarak83
2.Olağan Dönem Kararnameleri86
3.Olağanüstü Dönem Kararnameleri 86
E.Cumhurbaşkanı Kararları87
F.Anayasa Mahkemesi Kararları89
G.İçtihadı Birleştirme Kararları92
Ğ.Diğer Düzenleyici İşlemler93
1.Genel Olarak93
2.Cumhurbaşkanı Kararı93
3.Yönetmelik94
4.Bakanlık Kararları96
5.Maliye Bakanlığının Bağlayıcı Nitelikteki Tebliğleri96
III.BAĞLAYICI OLMAYAN (YARDIMCI=TALÎ)
KAYNAKLAR97
A.Genel Açıklama97
B.Yargı Kararları97
C.Maliye Bakanlığı Genel Tebliğleri, Sirkülerleri,
Özelgeleri (Muktezaları)98
1.Genel Olarak98
2.Genel Tebliğler98
3.Genelgeler100
4.Özelgeler/Muktezalar100
5.Sirkülerler101
6.Maliye Bakanlığı İşlemlerine Uygun
Davranmanın Sonuçları101
Ç.Bilimsel Görüşler (İlmî İçtihat/Doktrin/Öğreti)102
D.Örf ve Âdet102
IV. ESKİ KAYNAKLAR103
A.Genel Açıklama103
B.Kanun Hükmünde Kararname104
C.Bakanlar Kurulu Kararları (Kararname)105
Ç.Tüzük107
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
VERGİ KANUNLARININ UYGULANMASI
I.GENEL ÇERÇEVE111
II.VERGİ KANUNLARININ YER BAKIMINDAN
UYGULANMASI111
A.Genel Açıklama111
B.Vergi Hukukunda Kanunların Yer Bakımından
Uygulanması111
1.Genel Olarak111
2.Kaynak İlkesi113
3.Şahsîlik İlkesi114
4.Benimsenen İlkelerin Uygulanma Alanları115
C.Türk Vergi Kanunlarının Yer Bakımından
Uygulanmasına Egemen Olan İlkeler115
1.Genel Olarak115
2.Gelir Vergisi Kanunu116
3.Kurumlar Vergisi Kanunu116
4.Katma Değer Vergisi Kanunu116
5.Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu117
6.Emlâk Vergisi Kanunu117
7.Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu117
8.Damga Vergisi Kanunu117
9.Gümrük Kanunu118
Ç.Çifte Vergilendirmenin Sınırlandırılması118
1.Genel Olarak118
2.Çifte Vergilendirme119
3.Tek Yanlı Olarak İç Hukukta Çifte Vergilendirmenin
Sınırlandırılması120
a.Benimsenen Yöntemler120
aa.İndirim Yöntemi120
bb.Mahsup Yöntemi120
cc.İstisna Yöntemi121
b.Türk Vergi Kanunlarında Çifte Vergilendirmeyi
Önlemeye İlişkin Kurallar121
aa.Genel Olarak121
bb.Gelir Vergisi Kanunu121
cc.Kurumlar Vergisi Kanunu122
çç.Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu122
dd.Diplomat Muaflığına İlişkin Hükümler123
4.Çifte Vergilendirmenin Devletlerarası
Anlaşmalarla Sınırlandırılması123
5.Vergilendirmeye İlişkin Hükümler Taşıyan
Diğer Andlaşmalar125
III.VERGİ KANUNLARININ ZAMAN BAKIMINDAN
UYGULANMASI126
A.Genel Açıklama126
B.Vergi Kanunlarının Yürürlüğe Girmesi126
C.Vergi Kanunlarının Yürürlükten Kalkması128
1.Genel Olarak128
2.Yürürlükten Kaldırma (İlga Etme)128
3.Anayasa Mahkemesinin İptal [Kaldırma] Kararı İle
Yürürlükten Kalkma129
4.Sürenin Sona Ermesi130
Ç.Vergi Kanunlarının Geçmişe Yürümemesi130
1.Genel Olarak130
2.Vergi Kanunlarının Geçmişe Yürümemesi131
3.Kanunların Geleceğe Yürümemesi132
D.Yürürlükte Olan Kanunun Uygulan(a)maması -
Zamanaşımı133
IV.VERGİ KANUNLARININ ANLAM BAKIMINDAN
UYGULANMASI133
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
VERGİ HUKUKUNDA YORUM
I.GENEL ÇERÇEVE135
II.YORUM ÇEŞİTLERİ135
A.Genel Açıklama135
B.Yasama Yorumu136
C.İdarî Yorum136
Ç.Yargı Yorumu (Kazaî İçtihat)137
D.Bilimsel Yorum (İlmî İçtihat)137
III.YORUM YÖNTEMLERİ137
A.Genel Açıklama137
B.Lafzî Yorum Yöntemi138
C.Sistematik Yorum Yöntemi139
Ç.Tarihî Yorum Yöntemi139
D.Amaca Göre (Gai) Yorum Yöntemi140
E.Yorum Yöntemlerine Başvurulmasının Sonuçları141
IV.VERGİ HUKUKUNDA YORUMUN ÖZELLİKLERİ142
A.Genel Açıklama142
B.Ekonomik Yaklaşım143
1.Genel Olarak143
2.Ekonomik Nitelendirme144
a.Genel Olarak144
b.Peçeleme İşlemleri146
aa.Genel Olarak146
bb.Peçeleme İşleminin Varlık Şartları147
cc.Peçeleme İşleminin Niteliği148
çç.Peçeleme İşleminin Sonuçları150
c.Hukuka Ya Da Genel Ahlâka Aykırı İşlemler152
C.Vergi Hukukunda Kıyas Yasağı153
Ç.Tipleştirme ve Tipiklik155
V.VERGİ HUKUKUNDA BOŞLUK DOLDURMA ve
TAKDİR YETKİSİ156
A.Vergi Hukukunda Boşluk Doldurma156
1.Genel Olarak156
2.Vergi Hukukunda Boşluk Doldurma157
B.Takdir Yetkisi159
1.Genel Olarak159
2.Vergi İdaresinin Takdir Yetkisi159
3.Hâkimin Takdir Yetkisi160
BEŞİNCİ BÖLÜM
VERGİ ÖDEVİ
I.GENEL ÇERÇEVE161
II.VERGİ MÜKELLEFİYETİ ve MÜKELLEF161
A.Vergi Mükellefiyeti161
1.Genel Olarak161
2.Mükellefiyetin Kaynağı161
3.Mükellefiyetin Konusu163
4.Mükellefiyetin Niteliği164
B.Vergi Mükellefi165
III.VERGİ HUKUKUNDA EHLİYET ve TEMSİL167
A.Vergi Hukukunda Ehliyet167
B.Vergi Hukukunda Temsil169
1.Kanunî Temsil169
2.İradî Temsil169
IV.VERGİ SORUMLULUĞU171
A.Genel Açıklama171
B.Sorumluluğun Hukukî Niteliği172
C. Vergi Sorumlusu174
Ç.Vergi Mevzuatında Yer Alan Sorumluluk Halleri177
1.Genel Olarak177
2.Kanunî Temsilcilerin Sorumluluğu177
a.Genel Olarak177
b.Küçük ve Kısıtlıların Kanunî Temsilcilerinin
Sorumluluğu178
aa.Vergi Borcu Aslı Bakımından178
bb.Vergi Cezaları Bakımından178
c.Tüzel Kişilerde Temsil Organlarının
Sorumluluğu179
aa.Vergi Borcu Aslı Bakımından179
bb.Vergi Cezaları Bakımından180
ç.Türkiye’de Bulunmayan Mükelleflerin
Türkiye’deki Temsilcilerinin Sorumluluğu181
d.Tüzel Kişiliği Olmayan Toplulukları
Yönetenlerin Sorumluluğu182
3.Vergi Kesenlerin Sorumluluğu182
4.Mirasçıların Sorumluluğu184
5.Bir Teşebbüsü Kül Olarak Devralan
Teşebbüsün Sorumluluğu186
D.Sorumlunun Ödevleri186
E.Sorumlunun Hakları188
1.Genel Olarak188
2.Dava Açabilme188
3.Düzeltme Talebinde Bulunabilme189
4.Takas Talebinde Bulunabilme191
5.Uzlaşmaya Başvurabilme191
6.Zamanaşımı191
V.VERGİ MÜKELLEFİYETİ ve/ya da
VERGİ SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN SÖZLEŞMELER192
A.Genel Açıklama192
B.Sözleşmenin Vergi İdaresi Bakımından Sonuçları192
C.Sözleşmenin Taraflar Bakımından Sonuçları193
VI.VERGİ HUKUKUNDA TESELSÜL194
A.Genel Açıklama194
B.Mükellefler Arasında Teselsül196
C.Mükellef İle Vergi Sorumlusu Arasında Teselsül196
Ç.Vergi Sorumluları Arasında Teselsül197
ALTINCI BÖLÜM
VERGİLENDİRME İŞLEMLERİ
I.GENEL ÇERÇEVE199
II.VERGİYİ DOĞURAN OLAY199
A.Genel Açıklama199
B.Vergiyi Doğuran Olayın Niteliği201
C.Vergi Kanunlarına Göre Vergiyi Doğuran Olay202
III.VERGİNİN TARHI204
A.Genel Açıklama204
B.Matrahın Belirlenmesi205
1.Genel Olarak205
2.Matrahın Mükellefin Tarafından Belirlenmesi –
Beyana Dayanan Tarh206
a.Genel Olarak206
b.Verginin Tahakkuku – Tahakkuk Fişi207
c.Beyana Dayanan Tarhın Sonuçları209
3.Matrahın İdare Tarafından Belirlenmesi209
a.Genel Olarak209
b.İkmalen Vergi Tarhı210
c.Re'sen Vergi Tarhı211
aa.Genel Olarak211
bb.Matrahın Re’sen Takdiri ve Verginin
Re’sen Tarh Edilebileceği Durumlar211
cc.Re’sen Takdir Sebepleri212
çç.Matrahın Takdir Komisyonu Tarafından
Takdiri212
dd.Matrahın İnceleme Elemanı Tarafından
Takdiri213
ee.Re’sen Vergi Tarhında İzlenecek Yol214
ç.Verginin İdarece Tarhı215
C.Tarh İşlemi216
1.Tarh İşleminin Hukukî Niteliği216
2.Tarh İşleminin Unsurları217
a.Genel Olarak217
b.Yetki217
c.Şekil218
ç.Sebep219
d.Konu220
e.Amaç220
f.Genel Değerlendirme220
IV.TEBLİĞ221
A.Genel Açıklama221
B.Tebliğin Yapılacağı Kişiler223
1. Genel Olarak223
2.Gerçek Kişiler223
3.Tüzel Kişiler224
4.Kamu İdare ve Müesseseleri224
5.Yabancı Ülkelerde Bulunan Kişiler224
C.Tebliğ Yöntemleri225
1.Genel Olarak225
2.Posta İle Tebliğ225
3.Memur Vasıtası İle Tebliğ227
4.Elektronik Ortamda Tebliğ227
5.Dairede veya Komisyonda Tebliğ228
6.İlân Yolu İle Tebliğ228
a.İlân Yolu İle Tebliğ Yapılacak Durumlar228
b.İlân Yolu İle Tebliğin Şekli229
c.İlânın Sonuçları230
Ç.Tebliğin Usûlüne Göre Yapılmamasının Sonuçları230
1.Tebliğ Edilen Belgelerde Usulsüzlük230
2.Tebliğ Yönteminde Usulsüzlük230
V.TAHAKKUK231
A.Genel Açıklama231
B.Beyana Dayanan Tarhta Verginin Tahakkuku232
1.Genel Olarak232
2. Beyana Dayanan Tarh İşlemine Karşı Dava Açılması233
C.İkmalen, Re’sen veya İdarece Yapılan
Tarhta Verginin Tahakkuku234
1.Genel Olarak234
2.Tarh İşlemine Karşı Süresi İçinde
Dava Açılmaması234
3.Tarh İşlemine Karşı Süresi İçinde Dava Açılması235
Ç.Verginin/Kamu Alacağının Kesinleşmesi236
1.Genel Olarak236
2.Davanın Reddedilmesi Halinde236
3.Vergi/Ceza İhbarnamesinin İptaline
Karar Verilmesi Halinde237
4.Uzlaşma Yoluna Başvurulması Halinde239
D.Tahakkuku Tahsile Bağlı Olan Vergiler240
VI.TAHSİL240
A.Genel Açıklama240
B.Tahsil İşleminin Hukukî Niteliği242
C.Tahsil İşleminin Unsurları244
1.Genel Olarak244
2.Yetki244
3.Şekil244
4.Sebep245
5.Konu246
6.Amaç246
YEDİNCİ BÖLÜM
VERGİ İDARESİNİN MÜKELLEFLERİ
DENETLEME YOLLARI
I.GENEL ÇERÇEVE247
II.YOKLAMA248
A.Genel Açıklama248
B.Yoklama Usûlü251
III.İNCELEME252
A.Genel Açıklama252
B.İnceleme Yapmaya Yetkili Olanlar253
C.Haklarında Vergi İncelemesi Yapılacak Olanlar253
Ç.Vergi İncelemesinin Yapılma Zamanı253
D.İncelemenin Yapılacağı Yer253
E.İnceleme Sırasında Uyulacak İlkeler254
F.İnceleme Raporu ve Hukukî Niteliği256
IV.ARAMA258
A.Genel Açıklama258
B.Aramanın Yapılabileceği Durumlar258
C.Arama Usulü259
Ç.İncelemenin Tamamlanması260
D.Kayıtların Yeniden İşlenmesi261
E.Genel Hükümlerin Uygulanması261
V.BİLGİ TOPLAMA261
A.Genel Açıklama261
B.Talep Üzerine Bilgi Verme262
C.Sürekli Bilgi Verme263
Ç. İstihbarat Arşivi264
D.Devletlerarası Andlaşmalar Gereğince Bilgi Değişimi264
SEKİZİNCİ BÖLÜM
VERGİ HUKUKUNDA SÜRELER
I.GENEL ÇERÇEVE265
II.SÜRELERİN SINIFLANDIRILMASI266
A.Genel Açıklama266
B.Belirleyen Organa Göre Sınıflandırma266
1.Genel Olarak266
2.Kanunî Süreler266
3.İdarî Süreler267
4.Kazaî (Yargısal) Süreler267
C.Hukukî Niteliklerine Göre Süreler268
1.Genel Olarak268
2.Hak Düşürücü Süreler268
3.Vergi Ödevleri İle İlgili Süreler269
4.Müsamaha (Hoşgörü) Süreleri269
5.Zamanaşımı Süreleri270
6.Düzenleyici Süreler270
Ç.Diğer Süreler270
III.ZAMANAŞIMI271
A.Zamanaşımı Kavramı271
B.Vergi Hukukunda Zamanaşımının Çeşitleri273
1.Genel Olarak273
2.Tarh Zamanaşımı273
a.Genel Olarak273
b.Tarh Zamanaşımının Durması ve Kesilmesi276
aa.Genel Olarak276
bb.Tarh Zamanaşımının Durması276
aaa.Genel Olarak276
bbb.Takdir Komisyonuna Başvurulması277
ccc.Mücbir Sebep278
cc.Tarh Zamanaşımının Kesilmesi279
c.Tarh Zamanaşımının Sonuçları280
3.Tahsil Zamanaşımı282
a.Genel Olarak282
b.Tahsil Zamanaşımının Durması282
c.Tahsil Zamanaşımının Kesilmesi283
ç.Tahsil Zamanaşımının Sonuçları284
IV.SÜRELERİN UZAMASI284
A.Genel Açıklama284
B.Mücbir Sebep284
1.Genel Olarak284
2.Mücbir Sebep Sayılan Haller285
3.Mücbir Sebebin Geçerlik Alanı286
4.Mücbir Sebebin Sonuçları287
C.Zor Durum288
Ç.Ölüm289
D.Mali Tatil290
E.Kamu Denetçiliği Kurumuna Başvurulması 292
V.SÜRELERİN HESAPLANMASI293
A.Genel Açıklama293
B.Gün Olarak Belirtilen Süreler293
C.Hafta veya Ay Olarak Belirtilen Süreler293
Ç.Sonu Belli Bir Gün Olarak Belirtilen Süreler294
D.Resmî Tatil Günlerinin Sürelere Etkisi294
DOKUZUNCU BÖLÜM
MÜKELLEFLERİN ŞEKLÎ ÖDEVLERİ
I.GENEL ÇERÇEVE295
II.BİLDİRİMDE BULUNMA ÖDEVİ296
A.Genel Açıklama296
B.Bildirilmesi Gereken Hususlar296
1.İşe Başlamanın Bildirilmesi296
aa.Genel Olarak296
bb.Tâcirler Bakımından İşe Başlama ve Belirtileri297
cc.Serbest Meslek Erbabında İşe Başlama ve
Belirtileri297
çç.İşyeri298
dd.Teminat Uygulanması298
2.Değişikliklerin Bildirilmesi301
3.İşi Bırakmanın Bildirilmesi302
C.Bildirme Süresi304
III.BEYANNAME VERME ÖDEVİ306
A.Genel Açıklama306
B.Tarhı Beyana Dayanan Vergiler307
C.Beyannamenin Şekli ve İçeriği307
Ç.Beyannamenin Verilme Yeri ve Zamanı308
1.Genel Olarak308
2.Gelir Vergisinde309
3.Kurumlar Vergisinde311
4.Veraset ve İntikal Vergisinde311
5.Katma Değer Vergisinde312
6.Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinde312
7.Özel Tüketim Vergisinde313
8.Özel İletişim Vergisinde313
D.Vergi Beyannamelerinin İmzalanması ve
Yeminli Mali Müşavir Tasdik Raporları313
IV.DEFTER TUTMA ÖDEVİ314
A.Genel Açıklama314
B.Defter Tutmak Zorunda Olan Mükellefler315
C.Defter Tutma Mükellefiyetinin Başlaması315
Ç.Defterlerin Tutulmasında Dönem Esası316
D.Muhasebe Usulünü Seçmekte Serbestlik317
E.Mükelleflerin Tutacakları Defterler317
1.Ticarî Kazanç ve Kurum Kazancı Sahiplerinin
Tutacakları Defterler317
a.Birinci Sınıf Tâcir - İkinci Sınıf Tâcir Ayırımı317
b.Birinci Sınıf Tâcirlerin Tutacakları Defterler319
aa.Genel Olarak319
bb.Bilanço Esasına Göre Tutulacak
Defterlerin Türleri319
cc.Bilanço Esasına Göre Defter Tutmada
Envanter ve Bilânço320
aaa.Envanter320
bbb.Bilânço321
c.İkinci Sınıf Tâcirlerin Tutacakları Defter321
2.Sınaî Müesseselerin Tutacakları Defterler322
a.İmalât Defteri322
b.Bitim İşleri Defteri324
c.Sanayi Müesseselerin Kayıt Serbestliği324
3.Diğer Müesseselerin Tutacakları Özel Kayıtlar324
a.Banka, Banker ve Sigorta Şirketlerinin
Gider Vergisine Ait Kayıtları324
b.Damga Vergisi Kayıtları325
c.Yabancı Nakliyat Kurumlarının Hasılat Defteri325
ç.Menkul ve Gayrimenkul Sermaye İratlarına
İlişkin Kayıtlar325
d.Ambar Defteri325
4.Serbest Meslekte Defter Tutma326
5.Ziraî Kazançta Defter Tutma326
F.Defterlere Kayıt Düzenine Egemen Olan İlkeler326
G.Defterlerin Tasdik Düzeni329
1.Tasdik Zorunluluğu329
2.Tasdik Makamı ve Usûlü329
3.Tasdik Zamanı330
Ğ.Defter Tutma Ödevinin Sona Ermesi331
H.Vergi Usul Kanunu Uyarınca Tutulması Gereken
Defterlerle Türk Ticaret Kanunu Uyarınca
Tutulması Gereken Defterler Arasındaki İlişki332
V.BELGE DÜZENİNE UYMA ÖDEVİ332
A.Genel Açıklama332
B.Belge Düzenine Egemen Olan İlkeler333
1.Belgeleme Zorunluluğu İlkesi333
2.Vergi Usul Kanunu'nda Belirtilen Belgelerle
Belgelendirme Zorunluluğu334
3.Belge Düzenine Uyma Ödevi334
4.Belgelendirme Zorunluluğunun İstisnalarının
Kanunda Belirtilmesi334
C.Vergi Usul Kanunu’na Göre Düzenlenmesi
Gereken Belgeler335
1.Genel Olarak335
2.Fatura335
a.Genel Olarak335
b.Faturada Bulunması Gereken Bilgiler335
c.Fatura Düzeni336
ç.Fatura Vermek ve Almak Zorunda Olanlar336
2.Sevk İrsaliyesi337
3.Perakende Satış Belgeleri337
4.Gider Pusulası338
5.Müstahsil Makbuzu339
6.Serbest Meslek Makbuzları339
7.Ücret Bordrosu340
8.Taşıma ve Otel İşletmelerine İlişkin Belgeler340
a.Taşıma İrsaliyesi340
b.Yolcu Listesi340
c.Günlük Müşteri Listesi341
9.Muhabere Evrakı341
10.Diğer Belgeler341
11.Elektronik Ortamdaki Kayıtlar ve
Elektronik Cihazla Belge Düzenleme342
Ç.Ekim ve Sayım Beyanı344
D.Vergi Karnesi344
E.Vergi İdaresinin Defter ve Belgeler Konusundaki
Düzenleme Yetkisi345
VI.DEFTER İLE BELGELERİ MUHAFAZA ve
İBRAZ ÖDEVİ349
A.Muhafaza Ödevi349
B.İbraz Ödevi349
C.Ek Ödevler350
VII.VERGİ MÜKELLEFLERİNİN ÖDEVLERİNİ
YERİNE GETİRMEMESİNİN SONUÇLARI352
ONUNCU BÖLÜM
VERGİ/KAMU BORCUNUN SONA ERMESİ
I.GENEL ÇERÇEVE353
II.ÖDEME354
A.Genel Açıklama354
B.Ödeme Yeri354
C.Ödeme Şekli355
1.Genel Olarak355
2.Özel Ödeme Şekilleri355
a.Genel Olarak355
b.Kamu Alacağının Banka ve/ya da
Postane Tarafından Toplanması356
c.Kamu Alacağının Çizgili Çekle Ödenmesi357
ç.Kamu Alacağının Kaynakta Tevkif
(Kesme/Stopaj) Yöntemiyle Toplanması357
Ç.Ödeme Zamanı358
1.Genel Olarak358
2.Özel Ödeme Zamanları359
a.Genel Olarak359
b.Verginin İkmalen, Re'sen veya İdarece Tarh Edilmesi
Halinde 359
c.Ülkeyi Terk ve Ölüm Halinde360
ç.Vergi Mahkemesinde Dava Açılması Halinde360
d.Uzlaşmaya Başvurulması Halinde360
3.Özel Ödeme Şekillerinde Ödeme Tarihi361
4.Diğer Özel Ödeme Zamanları362
5.Gecikme Faizi Uygulaması362
a. Genel Olarak362
b. İkmalen, Re’sen veya İdarece Vergi Tarhında
Gecikme Faizi363
aa.Genel Olarak363
bb.Uygulanma Süresi363
cc.Gecikme Faizinin Oranı ve
Hesaplama Yöntemi364
c.İhtirazî Kayıtla Beyana Dayanan
Vergi Tarhında Gecikme Faizi364
4.İade Faizi365
D.Ödeme Zamanlarının Uzatılması367
E.Ödemenin İsbatı368
F.Ödemenin Mahsup Edileceği Alacaklar368
G.Verginin Vadesinde Ödenmemesinin
Hukukî Sonuçları368
1.Genel Olarak368
2.Gecikme Zammı Uygulanması369
3.Cebren Tahsil Yoluna Başvurulması369
III.ZAMANAŞIMI370
A.Genel Açıklama370
B.Zamanaşımı Çeşitleri371
1.Genel Olarak371
2.Tarh Zamanaşımı371
3.Tahsil Zamanaşımı372
4.Düzeltme Zamanaşımı372
5.Ceza Kesme Zamanaşımı372
IV.TAKAS373
A.Genel Açıklama373
B.Takas Beyanında Bulunabilmenin Şartları374
C.Takas Beyanında Bulunabilecekler375
V.TERKİN376
A.Genel Açıklama376
B.Tabiî Afetler Nedeniyle Terkin377
1.Genel Olarak377
2.Vergi Borçları ve Vergi Cezalarının Terkini377
3.Diğer Kamu Alacaklarının Terkini379
C.Tahsil İmkânsızlığı Nedeniyle Terkin380
Ç.Yargı Kararı Gereği Terkin381
VI.TAHAKKUKTAN VAZGEÇME381
VII.DİĞER NEDENLER382
A.Genel Olarak382
B.Hata Düzeltme383
C.Uzlaşma383
Ç.Cezalarda İndirim384
D.Ölüm385
E.Pişmanlık ve Islah385
F.Af386
ONBİRİNCİ BÖLÜM
VERGİ CEZA HUKUKU
I.GENEL ÇERÇEVE387
II.VERGİ KABAHATLERİ ve CEZALARI390
A.Genel Açıklama390
B.Vergi Ziyaı Kabahati ve Cezası391
1.Genel Olarak391
2.Vergi Ziyaı Kabahatinin Maddî Unsuru:
Vergi Zıyaı (Kaybı)392
a.Genel Olarak392
b.Verginin Zamanında Tahakkuk Ettirilmemesi393
c. Verginin Eksik Tahakkuk Ettirilmesi394
ç.Verginin Haksız Yere Geri Verilmesine Sebep
Olunması394
d.Genel Değerlendirme394
3.Vergi Ziyaı Kabahatinin Manevî Unsuru396
4.Vergi Ziyaı Kabahatinin Cezası397
a.Genel Olarak397
b.Temel Vergi Ziyaı Cezası397
c.Vergi Ziyaı Cezasının Üç Kat Olarak
Uygulanması397
ç.Vergi Ziyaı Cezasının Yüzde Elli Uygulanması398
C.Usulsüzlük Kabahatleri399
1.Genel Olarak399
2. Usulsüzlük Kabahatlerinin Maddî Unsuru400
a.Genel Olarak400
b.Usulsüzlük Kabahati Sayılan Fiiller400
aa.Genel Olarak400
bb.Birinci Derece Usulsüzlükler400
cc.İkinci Derece Usulsüzlükler401
c.Netice Unsuru401
3.Usulsüzlük Kabahatlerinin Manevî Unsuru402
4.Usulsüzlük Kabahatlerinin Cezaları402
Ç.Özel Usulsüzlük Kabahatleri403
1.Genel Açıklama403
2.Özel Usulsüzlük Kabahatlerinin
Maddî Unsuru ve Cezası404
a.Genel Olarak404
b.Fatura ve Benzeri Belgelerin Verilmemesi ve
Alınmaması İle Diğer Şekil ve Usûl Hükümlerine
Uyulmaması404
c.Damga Vergisinde Özel Usulsüzlük408
ç. Bilgi Vermekten Çekinme ile
Vergi Usul Kanunu'nun Muhafaza ve
İbraz Ödevlerine Aykırı Davranılması408
3.Özel Usulsüzlük Kabahatlerinin Cezası411
D.Vergi Cezalarının Uygulanması411
III.VERGİ SUÇLARI ve CEZALARI412
A.Genel Açıklama412
B.Kaçakçılık Suçu413
1.Genel Olarak413
2.Kaçakçılık Suçlarında Kanunî Unsur413
3.Kaçakçılık Suçunun Maddî Unsuru414
a.Genel Olarak414
b.Hareket Unsuru414
c.Netice Unsuru415
4.Kaçakçılık Suçunun Manevî Unsuru416
5.Kaçakçılık Suçunun Cezası417
6.Kaçakçılık Suçlarının Takip Usûlü418
C.Vergi Mahremiyetinin İhlâli Suçu420
1.Genel Olarak420
2.Suçun Faili421
3.Suçun Unsurları422
a.Kanunî Unsur422
b.Maddî Unsur422
c.Manevî Unsur423
4.Vergi Mahremiyetinin İhlâl Suçunun Cezası424
5.Vergi Mahremiyetinin İhlâl Sayılmayan Haller424
6.Mükelleflerin Haysiyet, Şeref ve Haklarına
Tecavüz Suçu425
Ç.Mükelleflerin Özel İşlerini Yapma Suçu426
1.Genel Olarak426
2.Fail426
3.Suçun Unsurları427
a.Kanunî Unsuru427
b.Maddî Unsur427
c.Manevî Unsur428
ç.Hukuka Aykırılık429
4.Suçun Cezası429
IV.VERGİ CEZA HUKUKUNDA SORUMLULUK430
A.Genel Açıklama430
B.Vergi Kabahatlerinde Sorumluluk432
1.Genel Olarak432
2.Gerçek Kişiler Bakımından432
a.Genel Olarak432
b.Küçük ve Kısıtlıların Kanunî Temsilcilerinin
Sorumluluğu433
3.Tüzel Kişiler Bakımından433
4.Özellikli Durumlar435
a.Genel Olarak435
b.Fail Yerine Mükellef ve/ya da
Vergi Sorumlusunun Muhatap Alınması436
aa.Dur İkazına Uyulmaması Halinde Sorumluluk436
bb.Vergi Karnelerinden Dolayı Ceza Sorumluluğu436
c.Damga Vergisinde Sorumluluk437
ç.Failin Yanında Mükellef ve/ya da Vergi
Sorumlusunun Muhatap Alınması437
d.Bilgi Vermekten Çekinenlerin
Ceza Sorumluluğu439
Ç.Vergi Suçlarında Sorumluluk440
1.Genel Olarak440
2.Kaçakçılık Suçunda Sorumluluk441
3.Diğer Vergi Suçlarında Sorumluluk442
D.Vergi Ceza Hukukunda Müteselsil Sorumluluk443
1.Genel Olarak443
2.Damga Vergisinde Müteselsil Sorumluluk444
3.Tasfiye Memurlarının Müteselsil Sorumluluğu444
4.Meslek Mensuplarının Müteselsil Sorumluluğu444
5.Motorlu Taşıtlar Vergisinde Müteselsil Sorumluluk445
V.VERGİ KABAHAT ve SUÇLARININ İŞLENMESİNDE
ÖZELLİK GÖSTEREN HALLER446
A. Genel Açıklama446
B.Teşebbüs (Neticenin Eksikliği)448
C.İştirak (Katılma) (Failin Çokluğu)449
D.Tekerrür (Tekrarlanma)451
E.İçtima (Birleşme)453
1.Genel Olarak453
2.Vergi Kabahatlerinde İçtima (Birleşme)454
a.Genel Olarak454
b.Tek Fiil İle Ayrı Vergilere İlişkin
Kabahat İşlenmesi454
c.Tek Fiil İle Farklı Kabahatlerin İşlenmesi455
ç. Ayrı Fiillerle Farklı Kabahatlerin İşlenmesi456
3. Vergi Suçlarında İçtima (Birleşme)457
VI.KUSURLULUĞU KALDIRAN, CEZALARI KISMEN veya
TAMAMEN SONA ERDİREN HALLER457
A.Genel Açıklama457
B.Kusurluluğu Kaldıran Nedenler458
1.Yanılma458
2.Mücbir Sebep459
C.Vergi Cezalarını Sona Erdiren Nedenler460
1.Genel Olarak460
2.Vergi Cezalarını Tamamen Sona Erdiren Haller460
a. Genel Olarak460
b. Ödeme460
c. Ölüm462
3.Vergi Cezalarını Kısmen Sona Erdiren Hal:
Cezalarda İndirim462
a.Genel Olarak462
b.Kapsamı463
c.Şartları464
ç.Cezalarda İndirim Oranı465
4.Vergi Cezalarını Kısmen veya Tamamen
Sona Erdiren Haller- Müesseseler466
a.Hata Düzeltme466
b.Uzlaşma468
aa.Genel Olarak468
bb.Kapsamı468
cc.Uzlaşmaya Başvurabilme Nedenleri469
çç.Uzlaşmanın Sonuçları469
c.Terkin470
ç.Af472
5.Ceza Kesilmesine ve/ya da Hükmolunmasına
Engel Olan Haller472
a.Pişmanlık ve Islah472
aa.Genel Olarak472
bb.Pişmanlık ve Islah Kurumunun Kapsamı473
cc.Pişmanlık ve Islah Kurumundan
Yararlanabilmenin Şartları474
aaa.Genel Olarak474
bbb.Kendiliğinden Haber Verme474
ccc.Beyanda Bulunma476
ççç.Verginin Pişmanlık Zammı İle Ödenmesi476
çç.Pişmanlık ve Islah Kurumundan Yararlanmanın
Sonuçları476
b. İzaha Davet477
aa.Genel Olarak477
bb.İşleyiş478
c. Zamanaşımı480
aa.Vergi Kabahatleri Bakımından Zamanaşımı480
aaa.Genel Olarak480
bbb.Tarh/Ceza Kesme Zamanaşımı481
ccc.Tahsil Zamanaşımı483
bb.Vergi Suçları Bakımından Zamanaşımı483
aaa.Genel Olarak460
bbb.Dava Zamanaşımı483
ccc.Ceza/İnfaz Zamanaşımı484
c.Cezadan Vazgeçme484
ONİKİNCİ BÖLÜM
KAMU İCRA HUKUKU
I.GENEL ÇERÇEVE487
II.KAMU İCRA HUKUKU488
A.Kavram488
B.Kamu İcra Hukukunun Niteliği491
C.Kamu İcra Hukukuna Hâkim Olan İlkeler493
1.Genel Olarak493
2.Hukuk Devleti İlkesi494
3.Re’sen Harekete Geçme İlkesi495
4.Malvarlığı İle Sorumluluk İlkesi495
5.Menfaatler Dengesinin Gözetilmesi İlkesi496
6.Usûl/Takip Ekonomisi İlkesi496
7.Ölçülülük İlkesi497
8.Hukukî Güvenlik İlkesi499
a.Genel Olarak499
b.Belirlilik İlkesi499
c.(Aleyhe) Düzenlemelerin Geçmişe
Yürü(tül)memesi İlkesi500
ç.Kıyas Yasağı İlkesi502
III.KAMU ALACAĞI KAVRAMI ve KAPSAMI502
A.Kamu Alacağı Kavramı502
B.Kamu Alacağının Kapsamı504
1.Genel Olarak504
2.Alacağın Kime Ait Olduğu Bakımından505
3.Alacağın Niteliği Bakımından505
a.Genel Olarak505
b.Aslî Kamu Alacakları505
c.Fer'i Kamu Alacakları506
ç.Kamu Hizmeti Yapılmasına Bağlı Olarak
Doğan Alacaklar506
4.Tahsili Emval Kanunu'na veya Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanuna Göre Tahsil Edileceği
Belirtilen Alacaklar Bakımından508
IV.KAMU ALACAĞININ TARAFLARI509
A.Kamu Alacaklısı509
B.Kamu Borçlusu510
V.KAMU ALACAKLARININ TAHSİLİNDE
GÖREV ve YETKİ510
VI.KAMU İCRA HUKUKUNDA SÜRELER ve TEBLİGAT511
VII.KAMU ALACAĞI İÇİN GÜVENCE ÖNLEMLERİ487
A.Genel Açıklama511
B.Teminat511
C.İhtiyatî Haciz514
Ç.İhtiyatî Tahakkuk516
D.Rüçhan Hakkı518
E.Geri Verilecek Paralarla Mahsup [Takas] Esası519
F.Hükümsüz Sayılan İşlemler520
G.Kamu Alacağının Sorumlu Sıfatıyla Ödenmesi521
1.Genel Olarak521
2.Mirasçıların Sorumluluğu522
3.Kesinti Yapanların Sorumluluğu523
4.Kamu Alacağı Ödenmeden İşlem Yapanların
Sorumluluğu524
5.Tasfiye Memurlarının Sorumluluğu525
6.Limited Şirketlerde Ortakların Sorumluluğu526
7.Kanunî Temsilcilerin Sorumluluğu527
8.Şirketlerin Birleşmesi, Devri, Bölünme ve
Şekil Değiştirmesi Halinde Sorumluluk528
Ğ.Sermayesi Paylara Bölünmemiş Şirketin
Feshini İsteme528
VII.KAMU ALACAKLARININ CEBREN TAHSİLİ528
A.Genel Açıklama528
B.Teminatın Paraya Çevrilmesi ve Kefilin Takibi529
1. Genel Olarak529
2.Teminatın Paraya Çevrilmesi529
3.Kefilin Takibi530
C.Haciz Yoluyla Takip530
1.Genel Olarak530
2.Ödeme Emri531
a.Genel Olarak531
b.Ödeme Emrine Karşı Dava Açılması532
aa.Dava Nedenleri532
bb.Dava Açma Süresi533
cc.Görevli ve Yetkili Mahkeme533
çç.Davanın Sonuçları534
3.Mal Beyanında Bulunma534
4.Haciz536
a.Genel Olarak536
b.İstihkâk İddiaları537
aa.Borçlu Elinde Haczedilen Mallara Karşı
İstihkak İddiaları537
bb.Üçüncü Şahıs Elinde Haczedilen
Mallara Karşı İstihkak İddiaları537
cc.İstihkak İddiaları İle ilgili Diğer Hükümler538
dd. Değerlendirme538
c.Kamu İdareleri Arasında Hacze İştirak538
ç. Haczedilemeyen Mallar538
aa.Haczedilemeyecek Mallar538
bb.Kısmen Haczedilebilen Gelirler540
cc.Yetişmemiş Mahsullerin Haczi540
d.Haczin Sonuçları540
e.Paraya Çevirme541
f.Aciz Hali541
g.Menkul Malların Haczi ve Satışı541
aa.Genel Olarak541
bb.Üçüncü Kişilerdeki Menkul Malların,
Alacak ve Hakların Haczi542
cc.Zor Kullanma545
çç.Hacizde Değerleme545
dd.Haczedilen Malların Korunması545
ee.Menkul Malların Satışı545
ğ.Gayrimenkul Mallar İle Gemilerin
Haczi ve Satışı547
aa.Genel Olarak547
bb.Satış ve Satış Komisyonları547
cc.Satış Hazırlıkları547
çç.Gayrimenkul Mallarda Artırma ve İhale548
dd.İhalenin Yapılamaması549
ee.Gayrimenkul Satış Bedelinin Tahsili549
ff.Gayrimenkullerin Teferruğu ve
Geri Verilmesi550
ğğ.İhalenin Sonucu, Fesih ve Tescil551
VIII.GECİKME ZAMMI552
A.Genel Açıklama552
B.Gecikme Zammı552
1.Genel Olarak552
2.Hukukî Niteliği552
3.Gecikme Zammı Uygulamasına Konu Olan
Kamu Alacakları553
4.Gecikme Zammının Oranı ve Hesaplanması554
5.Gecikme Zammının Gecikme Faizi ve Tecil Faizi ile
Karşılaştırılması555
a.Genel Olarak555
b.Gecikme Zammı555
c.Gecikme Faizi555
ç.Tecil Faizi556
IX.KAMU BORÇLUSUNA TANINAN KOLAYLIKLAR556
A.Genel Açıklama556
B.Kamu Alacağının Ertelenmesi557
1.Tecil557
a.Genel Olarak557
b.Tecilin Şartları557
aa.Genel Olarak557
bb.Çok Zor Duruma Düşme558
cc.Talepte Bulunma558
çç.Teminat Gösterme558
dd.İdarenin Takdiri559
ee.Süre559
ff.Faiz560
c.Tecil Taleplerinin Reddi ve Tecil Şartlarına
Uyulmaması560
aa.Tecil Talebinin Reddi560
bb.Tecil Şartlarına Uyulmaması560
2.İcranın Yargı Organları Tarafından
Tehiri/Ertelenmesi561
3.Ölüm Halinde Takibin Geri Bırakılması561
C. Vergiye Uyumlu Mükelleflerin Borçlarının Tecili561
Ç. Terkin564
D.Zamanaşımı564
X.TAHSİL AŞAMASINDA ORTAYA ÇIKAN
UYUŞMAZLIKLAR ve ÇÖZÜMÜNDE GÖREVLİ
YARGI ORGANLARI564
A.Genel Açıklama564
B.Kamu İcra Hukukundan Kaynaklanan
Uyuşmazlıkların Çözümünde Görevli
Yargı Organları566
1.Genel Olarak566
2.Kamu İcra Hukukundan Kaynaklanan
Uyuşmazlıkların Vergi Yargısında Çözümü566
3.Kamu İcra Hukukundan Kaynaklanan
Uyuşmazlıkların Adlî Yargıda Çözümü568
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
VERGİ ANLAŞMAZLIKLARININ ÇÖZÜM YOLLARI
I.GENEL ÇERÇEVE571
II.UZLAŞMA572
A.Genel Açıklama572
B.Uzlaşma Müessesesinin Hukukî Niteliği573
C.Uzlaşma Müessesesine Yöneltilen Eleştiriler574
Ç.Tarhiyat Öncesi Uzlaşma575
1.Genel Olarak575
2.Tarhiyat Öncesi Uzlaşmanın Konusu ve Kapsamı576
3.Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Komisyonları577
a. Genel Olarak577
b.Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Komisyonlarının
Oluşumu577
c.Uzlaşma Komisyonunun Toplanması578
ç.Uzlaşma Komisyonu Kararlarının
Hukukî Niteliği578
4.Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Talebi ve
Uzlaşmaya Davet579
a.Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Talebi579
b.Talep ve Davet Süresi579
c.Uzlaşma Davetine Uyulmaması580
5.Tarh Edilecek Verginin Uzlaşma Komisyonuna ve
Vergi Ödevlisine Bildirilmesi580
6.Uzlaşma Talebinin - Davetinin İncelenmesi581
7.Tarhiyat Öncesi Uzlaşmanın Sonuçları582
a. Uzlaşmaya Varılmasının Sonuçları582
b.Uzlaşmanın Temin Edilememesinin ve/ya da
Uzlaşmaya Varılamamasının Sonuçları583
c.Ödeme Zamanı584
D.Tarhiyat Sonrası Uzlaşma584
1.Genel Olarak584
2.Uzlaşmanın Konusu ve Kapsamı585
a.Uzlaşma Konusu Yapılabilecek
Vergi ve Cezalar585
b.Uzlaşmaya Başvurulabilecek Durumlar586
3.Uzlaşma Komisyonları586
a.Genel Olarak586
b.Uzlaşma Komisyonlarının Oluşumu587
c.Uzlaşma Komisyonlarının Yetkisi589
ç.Uzlaşma Komisyonlarının Toplanma ve
Karar Yeter Sayısı589
d.Uzlaşma Komisyonu Kararlarının
Hukukî Niteliği590
4.Uzlaşma Talebi ve İncelenmesi591
a. Uzlaşma Talebinin Şekli591
b.Uzlaşma Talebinde Bulunma Süresi592
c.Uzlaşma Talebinin İncelenmesi592
aa.Ön İnceleme592
bb.Uzlaşma Talebinde Bulunanın
Görüşmeye Çağrılması593
cc.Uzlaşma Talebinde Bulunanın
Çağrıya Uyması593
çç.Uzlaşma Talebinde Bulunanın
Çağrıya Uymaması594
dd.Uzlaşmanın Vâki Olmaması594
ee.Uzlaşma Toplantısının Yapılamaması594
5.Uzlaşmanın Sonuçları594
a.Uzlaşma Talebinin Sonuçları594
b.Uzlaşmanın Vâki Olmasının Sonuçları595
c.Uzlaşmanın Temin Edilememesinin veya
Vâki Olmamasının Sonuçları ve
Yargı Yoluna Başvurma596
ç.Ödeme Zamanı598
d.Uzlaşma ve Cezalarda İndirim598
III.HATA DÜZELTME599
A.Genel Açıklama599
B.Vergi Hataları600
1.Genel Olarak600
2.Vergi Hatası Sayılan Haller601
a.Hesap Hataları601
aa.Genel Olarak601
bb.Verginin Matrahında Hata602
cc.Verginin Miktarında Hata602
çç.Verginin Mükerrer Olması602
b.Vergilendirme Hataları603
aa.Genel Olarak603
bb.Mükellefin Şahsında Hata603
cc.Mükellefiyette Hata603
çç.Verginin Mevzuunda/Konusunda Hata604
dd.Vergilendirme veya Muafiyet Döneminde
Hata604
3.Vergi Ceza Kesme İşleminde Hata605
C.Vergi Hatalarının Düzeltilmesi Yolunun Kapsamı605
1.Genel Olarak605
2.Hukukî Uyuşmazlıklar606
3.Yargı Kararına Konu Olmuş Hususlar608
4.Ödeme Emrindeki Hatalar608
Ç.Hata Düzeltme Yolları609
1.Genel Olarak609
2.Re'sen Düzeltme609
3.Başvuru Üzerine Düzeltme610
a.Genel Olarak610
b.Düzeltme Başvurusunda Bulunma611
c.Düzeltme Başvurusunda Bulunma Süresi612
aa.Genel Olarak612
bb.Dava Açma Süresi İçinde Düzeltme
Başvurusunda Bulunma612
cc.Dava Açma Süresi Geçtikten Sonra
Hata Düzeltme Başvurusunda Bulunma612
ç.Düzeltme Yapma Yetkisi614
d.Vergi Cezalarındaki Hataların Düzeltilmesi İçin
Başvuru Süresi ve Düzeltme615
D.Vergi Hatalarının Yargı Yoluyla Düzeltilmesi616
1.Genel Olarak616
2.Doğrudan Dava Açılması616
3.Re'sen Düzeltmeye Karşı Dava Açılması617
4.Dava Açma Süresi İçinde Yapılan Düzeltme
Talebinin Reddi Halinde Dava Açılması617
5.Dava Açma Süresi Geçtikten Sonra Hata Düzeltme
Yoluna Başvurulması Halinde Dava Açılması618
a.Genel Olarak618
b.Vergi Dairesine Hata Düzeltme Başvurusunda
Bulunulması618
c.Şikâyet Başvurusu619
ç.Şikâyet Başvurusunun Reddi İşlemine
Karşı Dava Açılması620
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
VERGİ UYUŞMAZLIKLARININ ÇÖZÜMÜ
(VERGİ YARGILAMASI HUKUKU)
I.GENEL ÇERÇEVE623
II.VERGİ YARGISININ YAPISI625
A.Genel Açıklama625
B.Vergi Mahkemeleri627
C.Bölge İdare Mahkemeleri627
Ç.Danıştay630
1.Genel Olarak630
2.Vergi Dava Daireleri631
3.Vergi Dava Daireleri Kurulu634
4.İçtihatları Birleştirme Kurulu635
III.VERGİ DAVASININ KONUSU ve HUKUKÎ NİTELİĞİ636
A.Genel Açıklama636
B.Vergi Davasına Konu İşlemler636
C.Vergi Davasının Hukukî Niteliği639
IV.VERGİ DAVASINDA TARAFLAR641
A.Davacı641
B.Davalı642
C.Üçüncü Kişilerin Tarafların Yanında Yer Alması643
1.Genel Olarak643
2.Davaya Katılma643
a.Genel Olarak643
b.Katılma Şartları644
c.Katılma Yöntemi644
ç.Katılmanın Sonuçları644
3.Davanın İhbarı645
a.Genel Olarak645
b.Davanın İhbarının Şartları646
c.Davayı İhbar Etme Yöntemi646
ç.Davanın İhbarının Sonuçları646
V.DAVANIN AÇILMASI ve SONUÇLARI647
A.Genel Açıklama647
B.Davanın Açılması647
1.Genel Olarak647
2.Dava Dilekçesi648
3.Dilekçelerin Verileceği Yerler648
4.Tek Dilekçe ile Dava Açılabilecek Haller649
a.Genel Olarak649
b.Birden Çok İşleme Karşı Tek Dilekçe ile
Dava Açılması649
c.Birlikte Dava Açılması651
5.Dilekçe Hakkında Uygulanacak İşlemler652
C.Davanın Açılmasının Sonuçları654
1.Genel Olarak654
2.Yürütmenin Dur(durul)ması654
a.Genel Olarak654
b.Vergi Davası Açılmasının Yürütmeyi
Durdurması655
c.Kanun Yolu Denetiminde Yürütmenin
Durdurulması656
ç.Yürütmenin Durdurulmasında Yöntem657
3.Zamanaşımı Süresinin Kesilmesi-Durması658
4.Derdestlik658
5.İddia ve Savunmanın Sınırlandırılması659
6.Hüküm Verme 661
VI.VERGİ YARGILAMASI HUKUKUNDA
GÖREV VE YETKİ661
A.Genel Açıklama661
B.Görev662
1.Genel Olarak662
2.Vergi Mahkemelerinin Görevli Olduğu Davalar662
3.Danıştay’ın İlk Derece Mahkemesi Olarak
Baktığı Davalar663
4.Görev İtirazlarının Mahkeme Tarafından
İncelenmesi664
5.Görev Uyuşmazlığının Giderilmesi664
C.Yetki665
1.Genel Olarak665
2.Yetki İtirazlarının Mahkeme Tarafından
İncelenmesi665
3.Yetki Uyuşmazlığının Giderilmesi666
Ç.Merci Tayini667
D.Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması668
1.Genel Olarak668
2.Bağlantılı Davalar - Davaların Birleştirilmesi668
3.Bağlantı Kararının Verilmesinde Yetki669
4.Bağlantı Konusunun İncelenmesi669
a.Bağlantı Konusunun Danıştay’da İncelenmesi669
b.Bağlantı Konusunun Bölge İdare Mahkemesinde
İncelenmesi670
5.Davaların Ayrılması671
VII.DAVA AÇMA SÜRESİ672
A.Genel Açıklama672
B.Dava Açma Sürelerin Hukukî Niteliği673
C.Dava Açma Süresinin Başlangıcı674
Ç.Dava Açma Süresinin Hesaplanması675
D.Dava Açma Süresinin Durması ve Uzaması676
1.Dava Açma Süresinin Durması676
2.Dava Açma Süresinin Uzaması677
E.Dava Açma Süresinin Sona Ermesinin Sonuçları677
VIII.DAVANIN İNCELENMESİ ve KARARA BAĞLANMASI678
A.Genel Açıklama678
B.İlk İnceleme ve İlk İnceleme Üzerine Verilecek
Kararlar679
1.Genel Olarak679
2.Dilekçeler Üzerine İlk İnceleme680
3.İlk İnceleme Üzerine Verilecek Kararlar681
Ç.Dosyanın Tekemmülü682
1.Genel Olarak682
2.Tebligat ve Cevap Verme682
3.Duruşma683
D.Dosyanın İncelenmesi ve Karara Bağlanması685
1.Genel Olarak685
2.Dosyanın İncelenmesi685
3.Davanın Karara Bağlanması686
4.Kararların Sonuçları-Uygulanması687
a.Kararların Sonuçları687
b.Kararın Uygulanması689
IX.VERGİ YARGILAMASI HUKUKUNA EGEMEN
OLAN İLKELER690
A.Genel Açıklama690
B.Yazılılık İlkesi692
C.Re’sen (Kendiliğinden) Araştırma İlkesi693
Ç.Delil Serbestîsi İlkesi694
D.Delillerin Serbestçe Değerlendirilmesi İlkesi696
E.Ekonomik Yaklaşım İlkesi697
1.Genel Olarak697
2.Ekonomik Yaklaşım İlkesinin Diğer İlkelerle İlişkisi698
a.Ekonomik Yaklaşım İlkesi - Re'sen Araştırma
İlkesi İlişkisi698
b.Ekonomik Yaklaşım İlkesi - Delil Serbestisi İlkesi
İlişkisi699
c.Ekonomik Yaklaşım İlkesi - Delillerin Serbestçe
Değerlendirilmesi İlkesi699
F.Usûl Ekonomisi (Çabukluk ve Ucuzluk) İlkesi700
G.Adil (Doğru) Yargılanma Hakkı701
X.VERGİ YARGILAMASI HUKUKUNDA
İSBAT ve DELİL702
A.Genel Açıklama702
B.İsbat703
1.Genel Olarak703
2.İsbat Yükü704
3.İsbat Yükünün Paylaşımı706
a.Genel Olarak706
b.İsbat Yükünün Mükellefte Olduğu Haller706
c.İsbat Yükünün Vergi İdaresinde Olduğu Haller707
4.İsbatı Gerekli Olmayan Haller708
a.Genel Olarak708
b.İkrar709
c.Karineler709
C.Delil711
1.Genel Olarak711
2.Delil Çeşitleri712
a.Genel Olarak712
b.Mükellef Beyanı712
c.Üçüncü Kişilerin Beyanı713
aa.Genel Olarak713
bb.Şahit İfadesi713
cc.Bilirkişi Raporu715
çç.Uzman Görüşü717
ç.Keşif717
d.İdare Tarafından Düzenlenen Tutanaklar718
e.Yemin719
Ç.Delillerin Toplanması719
1.Genel Olarak719
2.Delil Tesbiti720
XI.YARGI KARARLARINA KARŞI BAŞVURU YOLLARI721
A.Genel Açıklama721
B.Kanun Yolu Kavramı722
C.Kanun Yollarının Sınıflandırılması723
D.Olağan Kanun Yolları724
1.Genel Olarak724
2.İlk Derece Mahkemesi Kararlarına Karşı Başvurulan
Olağan Kanun Yolları724
a.Genel Olarak724
b.İstinaf725
aa. İstinaf Kurumu ve Niteliği725
bb. İstinaf Edilebilecek Kararlar727
cc. İstinaf Talebi727
çç. İstinaf Süresi727
dd. Dosyanın Tekemmülü729
ee. İstinaf Yoluna Başvurmanın Kararın
Yürütülmesine Etkisi729
ff. İstinaf Talebinin Karara Bağlanması730
c.Özel İtiraz Halleri733
aa.Genel Olarak733
bb.Bağlantılı Davalara İlişkin Kararlara
İtiraz733
cc.Yürütmenin Durdurulması Taleplerine İlişkin
Kararlara İtiraz734
3.Temyiz735
a.Genel Olarak735
b.Temyiz Mercii735
c.Temyiz Edilebilecek Kararlar736
ç.Temyiz Edilemeyecek Kararlar737
d.Temyiz Talebinde Bulunabilecekler737
e.Temyize Başvuru Süresi738
f.Temyiz Dilekçesi ve Yapılacak İşlemler739
g.Temyiz Başvurusunun Usûl Yönünden
İncelenmesi740
ğ.Temyiz-Bozma Nedenleri741
h.Temyiz Yoluna Başvurmanın Kararın
Yürütülmesine Etkisi743
ı.Temyiz İncelemesi Sonucunda Verilecek
Kararlar744
aa.Genel Olarak744
bb.Bozma Kararı744
cc.Onama Kararı744
çç.Kısmen Onama-Kısmen Bozma Kararı745
i.Temyiz Talebi Hakkında Verilen Karar Üzerine
Yapılacak İşlem745
aa.Genel Olarak745
bb.Israr Kararı746
j.Temyizden Vazgeçme747
E.Olağanüstü Kanun Yolları747
1.Genel Olarak747
2.Kanun Yararına Temyiz747
3.Yargılamanın Yenilenmesi749
a.Genel Olarak749
b.Yargılamanın Yenilenmesi Nedenleri749
c.Yargılamanın Yenilenmesinin Şartları750
ç.Başvuru Süresi751
d.Yargılamanın Yenilenmesi Talebinde
Bulunabilecek Kimseler751
e.Yargılamanın Yenilenmesi Talebinin
Karara Bağlanması751
F.Diğer Başvuru Yolları752
1.Genel Olarak752
2.Açıklama753
3.Yanlışlıkların Düzeltilmesi753
Kaynakça755
Elinizdeki metin, ilk baskısı 2017 yılında yapılan Genel Vergi Hukuku Ders Kitabı’nın gözden geçirilmiş ve güncellenmiş halidir. Genel Vergi Hukuku’nun 7’nci Baskısından ders kitabı olsun diye kısaltmaya çalışılarak oluşturulan metin maalesef arzu edilen kısalığa ulaşamamıştır. Bu baskıda da kısaltmak mümkün olamamıştır. Bunun iki sebebi vardır. Bunlardan birincisi, yazılanların silinip atılmasına gönlün razı olmamasıdır. İkincisi ise, piyasada yeterince kısa ders kitabı bulunmasıdır. Daha ayrıntılı bilgi edinme ihtiyacının karşılanması gerekmektedir. Nitekim, zaman zaman mail yoluyla ya da yüz yüze görüşmeler esnasında böyle bir kitabın zarureti dile getirilmekte; yeni baskısının ne zaman yayımlanacağı sorulmaktadır. Belirtilen sebeplerle kısa metin oluşturul(a)mamıştır.
Metin ve Kaynakça mevzuatta, ilmî ve kazaî içtihatta ortaya çıkan değişme ve gelişmeler dikkate alınarak gözden geçirilmiş ve güncellenmiştir. Metinde gerekli düzeltme ve düzenlemeler yapılmış; daha anlaşılır olması için gayret sarf edilmiştir. Şüphesiz, dikkatten kaçan düzeltilmemiş yerler ve kaynaklar olabilir. Tarafımdan fark edilmesi ya da okuyucular tarafından bildirilmesi halinde, gerekli düzeltme-düzenleme-eklemeler yapılacaktır.
Bu metin, Genel Vergi Hukuku başta olmak üzere, Vergi Ceza Hukuku, Kamu İcra Hukuku ve Vergi Yargılaması Hukuku alanlarında tarafımdan kaleme alınmış metinlerden aktarma, düzeltme ve düzenlemelerden oluşmaktadır. Bu metinde yer alan açıklamaların ayrıntıları ve kaynakları sözü edilen çalışmalarda yer almaktadır. Ders Kitabı metni, öğren(i)cilerin bir bütünlük içerisinde ayrıntıda boğulmadan sistematik bilgi edinmesini amaçlamaktadır. Bu nedenle, tartışmalardan uzak, tarafımdan kabul edilmiş ve benimsenmiş görüş ve uygulamaların aktarılması yoluna gidildiğinden, zorunlu olmadıkça dipnotlara yer vermeme tercih edilmiştir. Şüphesiz, Kaynakçada yer alan çalışmalar olmasaydı bu metin olmazdı ve oluşturulamazdı. Konuların ayrıntısını ve açıklamaların kaynaklarını öğrenmek isteyenlere Kaynakçada yer alan çalışmalara bakması önerilmektedir.
Yetişmemde tarifi imkânsız sıkıntılara katlanan cefakâr rahmetli annem ile fedakâr rahmetli babama; çalışmanın yapılması ve basılı metin haline gelmesi sürecinde her türlü nazıma katlanan ve sıkıntılarımı paylaşan sevgili eşim Doç. Dr. İrem Karakoç ile biricik kızım Dr. Ayşe Zehra ve biricik oğlum Ömer Faruk'a sabır, destek ve hoşgörülerinden dolayı sonsuz teşekkürler ediyorum.
Metnin basım ve yayımını üstlenen ve bunu çok kısa bir sürede gerçekleştiren Yetkin Basım Yayım ve Dağıtım A.Ş.'nin sahipleri Yusuf Ziya Gülkök ve Muharrem Başer ile basımevi çalışanlarına çok teşekkür ederim.
Mükemmel iyinin düşmanıdır. Elinizdeki çalışma, kervan yolda düzelir umuduyla bir araya getirilmiş düzeltme ve düzenleme yapılmaya çalışılmış bir metindir. Düzeltilmesi, düzenlenmesi, değişmesi, gelişmesi ve olgunlaşması zamana bağlıdır. (Varsa) bir boşluğu doldurur, duyulan bir ihtiyacı giderebilirse, çalışma amacına ulaşmış olacaktır. Marifet iltifata tâbidir; iltifatsız meta zayidir. Eleştirileriniz yolumuza ışık tutacaktır.
Fakülte/Buca, 15.10.2019 Yusuf KARAKOÇ